Güzel Ahlak Üzere Olmak
Rasûlullah Efendimiz (s.a.v.) ahlâk bakımından insanların en güzeli ve en üstünüdür. Bununla birlikte Hz. Peygamber (s.a.v.), ahlâkını daha da güzelleştirmeye gayret etmiş ve kötü ahlâktan Allah’a sığınmıştır. Cenab-ı Allah, Elçisi’nin ahlâkına Kalem Suresi’nin 4. ayetinde övgüyle şöyle şahitlik etmektedir: “Sen elbette yüce bir ahlâk üzeresin.” İlk inen sûrelerden biri olan Kalem Sûresi’nin bu âyeti, Hz. Peygamber (s.a.v.)’in nübüvvet görevinden önce de yüksek bir ahlâka sahip olduğunu ifade etmektedir. Nitekim Rasûlullah Efendimiz, peygamberlikle görevlendirilmeden önce ahlâkı ile toplumda öne çıkmış, insanlara güven telkin etmiş ve “Muhammed el-Emîn” (Güvenilir Muhammed) olarak tanınmıştır.
Güzel ahlâkı hayatın bütün safhalarına hâkim kılma onun peygamber olarak gönderiliş sebeplerinden biridir.
Rasûlullah Efendimiz (s.a.v.), ashâb-ı kiramı nasihatlerinde güzel ahlâklı olmayı öğütlemiş, bu uğurda büyük gayret göstermiştir. Nitekim Hz. Peygamber (s.a.v.), Ubâde b. Sâmit ile beraber bir grup Medineli kendisine biat etmeye geldiklerinde onlardan Allah’a şirk koşmamanın yanı sıra hırsızlık yapmamak, zina etmemek, çocukları öldürmemek, iftira etmemek gibi ahlâkî konularda da söz almıştır. Hz. Peygamber (s.a.v.) Muâz b. Cebel’i Yemen’e vali olarak gönderirken ise, “Ey Muâz! İnsanlara güzel ahlâkla muamele et.” tavsiyesinde bulunmuştur. Ashâb-ı güzîn efendilerimiz, Peygamberimiz (s.a.v.)’in örnekliğini ve emirlerini öylesine özümsemişlerdi ki onun irtihalinden sonra, “O olsaydı nasıl yapardı ve ne söylerdi?” sorusunu çoğu zaman kendi aralarında sormuşlar ve bu şekilde Hz. Peygamber (s.a.v.)’in ahlâk ve edebini yaşatmaya çalışmışlardır. Mutasavvıflar, güzel huyların insana kazandıracağı değeri açıklarken, diğer yandan kötü huyların da insandan alıp götürdüklerini hemen her fırsatta dile getirirler. Ahlakî güzelliklerin ashab-ı kiramın yaptığı gibi içselleştirilmesini Hz. Mevlânâ şöyle buyurur: “Hırs, kıskançlık, kibir, yalan, ikiyüzlülük, gıybet gibi kötü huylar terk edilmelidir. Zira hırs insanın temiz bir göz, akıl ve kulak edinmesine manidir; kalbi körleştirir. Kıskançlık; bütün kusurların mayası, en kötü huydur. İnsan öncelikle kendi kusurlarını düzeltmeye çalışmalı, başkalarının ayıbını görmemelidir. Başkasında kusur arayanlar, kınadıkları hale mutlaka kendileri de düşerler. Yalancıların yeminine inanılmaz, doğruların ise yemine ihtiyacı yoktur. Çünkü yalan gönüllerde şüphe doğurur, doğru söz ise kalbe huzur verir.
Zalim insan zulmünün cezasını görecektir. Yoksulun gönlünü zulümle kebap eden, aslında kendi budunu kızartıp yemektedir.”
Hz. Mevlânâ; alçak gönüllülük, cömertlik, sabırlı olmak, sözünde durmak, sır saklamak gibi huyları da methederek şu öğütlerde bulunur: “Alçak gönüllülük, insanı yücelten bir değerdir. Meyveli ağacın dalları yere eğilir, meyvesi yoksa dalları havaya uzanır. Ağaçtaki meyveler arttıkça dalların yere değmemesi için direklerle desteklerler. Tevazu konusunda, iki âlemin meyvelerinin toplandığı Hazreti Peygamber (s.a.v.); eşsiz bir örnektir.” İnsanın güzel duygu ve düşüncelerini hayatının bütün safhalarına yansıtması gerekmektedir. Kişi ahlakî bakımdan güzel olan duygu ve düşüncelerini davranışlarıyla ifade eder. Hz. Mevlânâ kişilerin duygularını harekete geçirmemesi halinin insana yük getireceğini belirtmiştir.
Güzel ahlak üzere, güzel günler dileğiyle…
FANİ DUNYA RADYO FORUM
