Vesvese

[fanidunya NET]

Vesvese
   
Sözlüklerde vesvese şöyle tarif edilmektedir:

“1. Nefs ve şeytanın meydana getirdiği iç karışıklığı.

2. İç üzüntüsü.

3. Vehim, kuruntu.

4. Şüphe, işkil, tereddüt.”

DOĞAN BÜYÜK TÜRKÇE SÖZLÜK. D. MEHMET DOĞAN.

Kısaca vesvese kalbe gelen ters, hayırsız ve gerçeğe uymayan düşünceler, takıntılar ve kuruntulardır. Kişinin kendi düşünceleri değildir.

Vesvesenin psikiyatrideki karşılığı -bazı yönlerden farklı ise de- obsesyondur. Obsesyon; irade dışı gelen, kişiyi tedirgin eden, benliğe yabancı, şuurlu gayretle kovulamayan, tekrarlayan düşüncelere verilen addır.

Meselâ abdest alırken, namaz kılarken inatla gelen küfürlü sözler bu şekildedir. Bu yüzden çoğu zaman, acaba abdestim olmadı mı diye defalarca abdest alır, namazını tekrarlar durur.

Vesveseli olan kişi, çoğu zaman dıştan fark edilmez. Ancak vesveseli olan kendisiyle adeta savaş halindedir, huzursuz ve mutsuzdur. Kimseye de derdini anlatamaz. Acıklı durumunu anlayanlar vesveseli kişiye, “bırak bu saçma sapan düşünceleri” der. Zaten vesveseli kişi de bu düşüncelerin saçmalık olduğunu, mantıksızlığını bilir. Fakat elinde değildir, kovmakla gitmezler.

Aslında vesvese az miktarda olursa zararlı değildir, aksine kişi için bazen faydalı da olabilir. Bu kişiler titizdirler. Kapıyı, pencereyi, elektrikleri, doğalgazı kontrol ederler. Özellikle düşük derecede vesveseli olan biri muhasebecilik gibi mesleklerde başarılı olur. Fakat sınır aşıldı mı durum felâket haline gelir.

23 yaşındaki erkek hastamız çok sıkıntılı idi. Namaz kılarken, özellikle secdede aklına olmadık fikirler geliyordu. “Aslında tapındığın âlemlerin Rabbi değil de başkası ise? Boşuna namaz kılıyorsan?” veya “Niçin yaratıldık?” şeklinde mantıksız düşünceler kafasına saplanıyordu. Aslında bu düşüncelerin saçma ve mantıksız olduğunu hastamız çok iyi biliyordu. Ancak kendini inandıramıyor, “Acaba dinsiz mi oldum?” diye üzüntüsünden ağlıyordu.

Kendisine vesveseli olduğunu hatırlattım. Zihnine gelen bu düşünceler vesvese idi ve kendi düşünceleri değildi. Kafasına takılan parazit fikirlerdi. Olayı böyle değerlendirmeliydi. Bu düşünceleri önemsememesi, ciddiye almaması ve aldırış etmemesi, ‘vesvesedendir’ deyip geçmesi gerekirdi. Namazı bu vesveseler olsa da makbuldür. Bu genç, daha delikanlı yaşında Allah’a bağlı ve ibadet ehli olunca aklına böyle düşünceler geliyordu. Bunlar kuruntu idi. Mantıksız ve irade dışı idi.

Öyle ya sokakta geçen birine içinden ona vurmak geçen kişi mahkemece işleme tabi tutulur mu? Aynı şekilde zihinden geçen düşüncelerden mesul olmayız.

Ancak imanlı bir kişide vesvese olabileceğini, imansızda ve namazsızda vesvese olmayacağını bu gence söyledim. Dinen de kişi buna uygun davranmadıkça mesul olmaz. Bu vesveseler onun dinsiz olduğunu değil aksine sağlam imanlı olduğunu gösterir. Kısacası üzülmek yerine sevinmeliydi. Çünkü meyveli ağacın taşlanacağı gibi imanı kuvvetli olanlara vesvese gelebileceğini belirttim.

“Acaba kafayı yer miyim? Deliririm diye korkuyorum” dedi. “Kesinlikle böyle bir durum söz konusu değil. Delirmen, kafayı yemen mümkün değil” diye cevap verdim.

Bu düşünceler kendisinden değildi ve kafasına takılan parazit düşüncelerdi.

Kendisine dinimizde vesvesenin günah veya haram olmadığını belirttim. Peygamber Efendimiz şu hadislerinde bunu açıkça bildiriyor:

“Vesvese imanın ta kendisidir.”

“Namazda vesvese dinden ve sarih imandandır.”

“Diliyle söylenmedikçe, kalbiyle tasdik edilmedikçe Allahü Teâlâ ümmetimin içinde olan vesveseleri affeder.”

Vesvese sadece iman konusunda olmaz. Özellikle temizlik hususunda abartıya kaçılabilir, saatler banyoda ve lavaboda geçirilebilir. Vesveseli boy abdesti almak için duş yapmaya kalktığında, ‘kuru yer kalmış olabilir’ diye aşırı su kullanır ve zaman harcar. Hâlbuki su akışkandır, zaten dökülünce her yere değer. Ama ‘Eksik mi yaptım, acaba abdestim oldu mu?’ diye tekrarlar durur.

Sonra ibadet için yapılan bir ameliye işkenceye dönüştüğü gibi su, zaman ve sabun israfına gider ki dinimizde savurganlık haramdır. Hele günümüzdeki gibi kuraklık ve su yetersizliği olduğu bir dönemde böylelerinin israf ederek kul hakkına girdiklerini kendilerine hatırlatırım. Üstelik zararı sadece kendilerine değil ailesine ve yakınlarınadır da. Herkes eziyet altındadır.

Vesvese takvadan veya olağan dini hassasiyetten değil, rahatsızlıktan ileri gelen durumdur. Bu yüzden muhakkak tedavi edilmelidir. Üstelik ilaç ve psikoterapi teknikleri ile vesvese sıkıntısı çekenler oldukça yarar görürler.

RADYO DİNEME LİNKİMİZ.

Yükleme linklerini görebilmek için üye olmanız gerekmektedir. Üye Ol veya Giriş Yap