Aynı Vardan Var Olmuşuz Kardeşiz
İnsan, kendine ve insanlara hoş bakmalıdır. Bu bakış ve düşünüş onu, insanın kâinatın özü ve özeti olduğu gerçeğine götürecektir. Şeyh Galib’in deyişi ile “Hoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen Merdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen.” Yaratılanların en değerlisi kılınan insan, meleklerin secde etmekle emrolunduğu, Allah’ın kulluk makamı bahşeylediği, diğer varlıklardan üstün kıldığı, şerefli, saygıdeğer bir varlıktır. İnsanın değerini ve derecesini, onu yaratan bildirmektedir. “Andolsun, biz insanoğlunu şerefli kıldık. Onları karada ve denizde taşıdık. Kendilerini en güzel ve temiz şeylerden rızıklandırdık ve onları yarattıklarımızın birçoğundan üstün kıldık.” (İsrâ, 17/70) “Biz, gerçekten insanı en güzel bir biçimde yarattık.” (Tîn, 95/4)
İnsan, kendini var edene yönelmeli, O’na kâmil manada iman etmeli, cahillik edip bu güzellikleri, nimetleri vereni inkâr etmemelidir. İnsan, bu ulvi yaratılışına ve değerine uygun hayat ortaya koymak durumundadır. Aksi hâlde en aşağı derecelere düşebilmektedir. “Sonra onu, aşağıların aşağısına indirdik.” (Tîn, 95/5) Yüce Allah (c.c.), insanın kerim yaratılışına uygun hareket etmesi ve kendisinin aşağı derecelere düşmemesi için iman ve salih ameli kuşanmasını salık vermektedir. “Ancak, iman edip salih ameller işleyenler başka. Onlar için devamlı bir mükâfat vardır.” (Tîn, 95/6)
Rabbi, insana sevgi, merhamet, şefkat dolu yaklaşımı emir buyururken diğer insanlarla kardeş olduğunu hatırlatmaktadır. İnsanlar yaratılışta eş ve eşittir, dinde kardeştir. Allah rahimdir, merhametin kaynağıdır, insanın özüne sevgiyi koymuştur. İnsan bu gerçeğin farkına varmalı, özündeki sevgiyi çoğaltmalı, yekdiğerine sevgiyle davranmalıdır. Allah’ın elçisi der ki: “Birbirlerine merhamet etme, sevme ve şefkat gösterme hususunda müminleri bir vücut gibi görürsünüz. Vücudun azalarından biri rahatsız olduğunda diğerleri de onunla birlikte uykusuzluk ve hummaya tutulurlar.” (Buhârî, Edeb, 27/4)
İnsan, özünde muhabbet, doğruluk, irfan, yiğitlik, meveddet, ülfet, cömertlik, yardımseverlik gibi nice güzellikler olduğunun idrakinde olarak kendisini değersiz görmemeli, kendisine haksızlık etmemelidir. İnsan, insana yakın durmalı, yalnızlaşmamalıdır. İrfanı aramalı, güzel huylarını çoğaltmalıdır. Ümidini yitirmemeli, kedere düşmemeli, kaybettiği fani dünyalıklara üzülmemelidir. Fani şeylere değil; yalnızca Rabbine güvenmelidir.
Yüce Allah (c.c.), insanların birbirlerine sevgi ve merhametle davranmalarını emretmiştir. Sevgi ve merhamet eksenli davranış tarzına riayet etmeleri hâlinde müminler arasında manevi kardeşlik meydana gelir. “Müminler ancak kardeştirler. Öyleyse kardeşlerinizin arasını düzeltin. Allah’a karşı gelmekten sakının ki size merhamet edilsin.” (Hucurât, 49/10) Yaratılışta eş ve eşit olan müminlerden Yüce Rabbimizin isteği; kardeşliği esas almaları, birbirlerine kardeşçe davranmalarıdır. Hz. Peygamber (s.a.s.), müminlere kardeşliği hem öğretmiş hem de uygulamasını göstermiştir. İlk İslam toplumunda kardeşlik uygulamasının en güzel örneklerini bulmak mümkündür.
Kardeşlik, İslam toplumunu oluşturan temel ahlaki ilkelerden ve manevi güzelliklerdendir. İnsanların farklı ırk, renk ve lisanlarda yaratılışları; ayrı gayrılık, yabancılaşma, ayrışma değil aksine birbirleriyle tanışma ve ünsiyet vesilesidir. "Ey insanlar! Şüphe yok ki, biz sizi bir erkek ve bir dişiden yarattık ve birbirinizi tanımanız için sizi boylara ve kabilelere ayırdık. Allah katında en değerli olanınız, O’na karşı gelmekten en çok sakınanınızdır..." (Hucurât, 49/13) Ayet-i kerimenin açık hükmü, Allah katında en değerli olanın, O’na karşı gelmekten en çok sakınanı olduğunu haber vermektedir. Rabbimiz insanları iyilikte birbirleriyle yarışmaya davet etmektedir. Ayet-i kerime, insanların yaratılış bakımından aralarında fark olmadığını beyan etmektedir. Bu bakımdan insan, sahip olduğu dış görünüş, renk, fiziki özellikler dolayısı ile kendisini üstün görme yanlışına düşmemeli; yekdiğerini küçük, hor ve hakir görmemelidir. İnsanın insanı hor görmesi, insanın aslına ters düşmesi ve kendisine yabancılaşmasıdır.
Müminler olarak namazlarda nasıl saf tutarak kenetleniyorsak sosyal hayatta da birbirimizle öyle kenetlenmeli, birbirimizi sıkıntıya düşürecek tavırlardan uzak durmalıyız. Birbirimizi dışlayan, hor gören tutumlardan sakınmalıyız. İçimizdeki sevgiyi pekiştirecek, gönlümüzü birbirimize açacak prensipleri hayata geçirmeliyiz. Allah Elçisi’nin sesine kulak vererek kardeşliğin gereğini yerine getirmek ve birbirimizi Allah için sevmek sorumluluğumuz vardır. “Ey Allah’ın kulları kardeş olun.” (Müslim, Birr, 28) "İman etmedikçe cennete giremezsiniz ve birbirinizi sevmedikçe de iman etmiş olmazsınız.” (Müslim, Îmân, 22/1)
FANİ DUNYA RADYO FORUM
