Evrensel Nasihatlar
Cömertlik insanın süsüdür. Afv iyiliklerin en güzelidir.Tevazu ilmin meyvesidir.İlim hilmin esasıdır.Doğruluk keramet,yalan aşağılıktır,kurtuluş ise ancak doğruluktadır.Bereket ancak rıfk iledir.Tevazu şerefin şeametidir.Kibirlenme helak olmanın esasıdır.Kanaat tükenmez bir hazinedir,sahibini yükseltir.Tama(ihtiras)fakirin felaketidir.Söz vermek bir hastalıktır.Onun ilacı vefa(sözünü yerine getirmek)iledir.Akıllıya uymamak,onu şiddetli azarlamaktır.Ahkama karşı susmak ,ona en güzel cevaptır.Kerim şükredici leim(cimri)nankör olur.Dil insanın
terazisi,akıllı ile cahilin ayırıcısıdır.
Mümin insafsıza karşı insaf ile gider,sabırla onun kalbine musibet kadar iner.Mümin ,vakarlı,yumuşak,endişesiz ve güvenilir kimsedir.Yalancı yaptığını başkasının üzerine atan şeytandır,sırf surette insandır.Rıfk ve affetmek uyuşmaktır.Hilim ve kerem güzel huydur.Kerim olan verdiği sözü yerine getirir.Sözünde durmayanı affeder.Halkın elinde olandan el çekmek,iki cömertliğin birisidir.Dilenciye dua etmek ve sorana yol göstermek iki sadakanın birisidir.Uygun eş,iki rahatın birisidir.Allah’a yaklaşmak yalvarmakla,insanlara yaklaşmak ise istememekle olur.Senin dostun gözün gibi olandır.Ancak fark onun senden başkası olmasıdır.Meşveret sana rahattır,istişare ise rahmettir.Büyük insanın alçak gönüllü olması kudretli bir insanın affedici olması gibidir.Cömert verdiğini kendine borç bilerek verir.Cimri verdiklerini alacak sayar ve alır.
Doğru insanların ruhları bir,bedenleri ayrıdır.Mümin halkın eziyetlerine dayanan kimseyi incitmeyendir.Cömert ,namusunu malıyla,cimri ise malını namusuyla koruyandır.Yardım etki yardım göresin.Kötülük yapana iyilik yap ki,onu elde edesin.Amiri olmak istediğin kimseye ihsanda bulun,amiri ol.Kiminle denk olmak istersen ona tenezzül etme,ağırbaşlı ol.Kime dilersen muhtaç olda ona köle ol.Öyle giyin ki,onunla ne dillere düş,nede alçal.Kendin için uygun gördüğün sözü halka söyle.Elinden geldiği kadar başkasının kusurlarını affet,ayıplarını ört.Halkın seninle ne şekilde sohbet etmesinden hoşlanıyorsan,sende onlarla aynı şekilde sohbet etki onlar senden sende onlardan emin olasın.Senden özür dileyenin özrünü kabul et,seni inciteni affet ve onunla yumuşak konuş.Senden büyüklere itaatli ol ki,senden küçüklerde sana itaatli olsunlar.Müminin ümidi HAKK’tan olur.ALLAH’tan başkasından umma bekleyenin dileği boşa gider,zararlı olur.Duyulduğu zaman itibarını yok edecek işlerden sakın.Sorulduğunda utanıp inkar edeceğin işler yapma.Cömerde ihanet ettinse sakın,cimriye ihanet ettinse ondan korun.
Şaka ve alay sebebsiz yere belaları çeker ve zamanın boş yere harcanmasına,ömrün heder olmasına neden olur.Gıybet ve nemime(söz taşıyıcılık)eden sakın ki sahibini halktan ve HALİK’ten uzaklaştırır.Cimriden sakın ;çünkü cimri olan kimseden yakınları nefret eder,yabancılar uzak durur.Definelerin en hayırlısı kalblerin sevgisidir.En çok sevilen hilim ve tevazudur.ALLAH’ı bilen, halktan özür diler,cimrilikleri beğenmez ve onlara değer vermez.
İlmin faziletlisi hilim ve vekardır.En güzel giyiniş tarzı seni insanlar içinde temiz gösteren ve halkın dilini senden çekendir.Fakir CENAB’I HAKK’In elçisidir.Size gelip bir şey istenildiğinde verirseniz ALLAH’da size karşılığını verir,vermeden gönderirseniz ALLAH’da sizden alır.Ahlakın en güzeli,gelmeyene senin gitmen,seni mahrum edene ikramda bulunman ,sana zulmedeni affetmendir.Halkın sana muhtaç olması HAKK’ın nimetinin devam ettiğinin delilidir.Bunu ganimet bil,kıymetini bil ki,bu nimet yok olmasın.Konuşursan doğru konuş,malın varsa hoşlukla ver.Söz verirsen tut.İyilik yaparsan gizle.Başa kakıcıların yanında oruçlu ol.Sefihe yumuşak davranırsan onu iyi edersin.Başkasında kötülük gördünse onun gibisinden sakın.Cömertlikle büyüklük olur,şükretmek ile nimet artar.İyilikle sert insanlar yumuşar.Acele etmeden dikkatli hareket etmek,sebebleri bulmayı kolaylaştır.Herkese selam vermek güzel huydur.İhsanın (verdiğin şey)için minnet etme ki tamam olsun .Tevazunun meyvesi yükseliştir.Kanaat etmenin meyvesi yükselmektir.Güzel sohbet sevgiyi artırır.
Güzel huy en üstün fazilettir.Güzel huy,insana en hayırlı arkadaş ve ALLAH’ın en büyük nimettir.İnsanlarla öyle geçin ki,ayrıldığında seni arasınlar ve öldüğünde seni söyleyip ağlasınlar.
İlmin başı hilim ve merhametli olmaktır.Hikmetin başı insanlarla iyi geçinmektir.Aklın başı ,dost kazanmayı başarmaktır.Güzel huy ,insanı saadete kavuşturur.İnsanın merhameti ve cömertliği kendisini düşmanlarına sevdirir.Hilmin zekatı,güzel geçinmektir.İlmin zekatı,zekilere öğretmektir.İlmin süsü,hilim ve rızadır.Hilenin süsü eziyete dayanmaktır.Nimetin süsü ana babayı ve akrabayı ziyaret etmektir.Sevilmenin sebebi cömertliktir.Dostluğun sebebi vefalı olmaktır.Ayrılışların sebebi,uyuşmazlıktır.Fakirliğin sebebi israfdır.Yumuşak söz ve selam verme büyüklere sünnettir.Senden razı olana teşekkür etmen onun rızasını ve cömertliğini artırır.Sana dargın olana iyi davranman barışı ve sevgiyi sağlar.Yumuşak konuşma ve idare etmek düşmanların muhabbetinin anahtarıdır.Gönül rahatlığı en güzel süsdür.Zevk ve sefa arkadaşlığı bela getiricidir.Dostluk bolluğun süsü belanın gidericisidir.Güzel huy ve cömertlik,zenginlik ve bolluğun sebebidir.Çok selam ve tatlı dil,herkesçe sevilmeyi sağlar.Hilim ve cömertlik ,yumuşak kalbli ve geçimli musibete karşı sevinçli,şiddete karşı sabırlı,sarsıntı anlarında vakarlı olmak ,velilerin adedidir.Malında cömert ,sırında cimri ol ki,mal veren celil,namusunu veren zelil olur.
Tatlı dili olanın dostu çok olur.Seni öven bil ki sana iyilik etmiyor,kusurlarını söyleyen bil ki sana nasihat ediyor.Sözü tatlı olanın sevilmesi lazımdır.Kararını belli eden olgun değildir.Allah’tan başkasından yardım isteyen yardımdan mahrum olur.İnsanlara eziyet vermeyenin düşmanı olmaz.Senin hakkında hüsnü zan edenin, zannı gibi ol.İyilikle ıslah olmayan, bil ki kötü karşılıkla ıslah olur.Ahlakı iyi olanın rızkı bol olur, kadir ve kıymeti yüksek olur.Kırbacından korkan ölmeni ister.Meth ile kötülükten vazgeçmeyeni belki yerme terk ettirir. Çünkü,kusurlarının halkın diline düşeceğinden korkar.Öfkesine hakim olanın Hilmi tamdır.
İnsanlarla iyi geçinen selamet bulur.Hiddetini durduran halimdir.Şehvetini susturan hakimdir.Huyu güzel olan yumuşak söyler,hem rahat bulur,hem rahat eder.İnsanlarla iyi geçinenin kusurları örtük olur.Halkın kusurlarını araştıranın ayıpları izhar olur.Nasihati kabul eden yüz karalığından kurtulur.Sana teveccüh edene yardım et.Devlet reisine itaat ,ALLAH’a itaattir.Başkasına kuyuyu kazan kendisi düşer içine.Küçük musibeti büyüten daha büyükleri ile karşılaşır.Başkalarının sırlarını söyleyenin sırrını ALLAH açığa vurur.Gizli işleri araştıran gönül sevgisinden mahrum kalır.İnsanlara ,halka verene Allah’da verir ve o kimse bütün işlerinde hayır görür. Kötülük yapana iyilik eden her kemali alabilir.Kendinden üstün olanlarla güzel geçinen her muradına nail olur.Dostunun ikazlarına kulak asmayan ölüm hastalığında yalnız kalır.Halka şükretmeyen ALLAH’a şükretmemiş olur.İnsanlardan utanmayan ALLAH’tan da utanmaz.Namahreme bakmayan kalben rahat olur.Sana söz getiren ,bil ki senden de söz götürüyor.Sana başkasını metheden ,senden istemiş olur,soru sormuş olur.Ahlaksızları yeren ,nefsine söğmüş olur.Ana babasına itaatli olanın çocukları da kendisine itaatli olur.En büyük nimet doğruluktur.Doğru söz, güzel hal ve hasletlerin ,ikbalin ve yükselişin belirtisidir.Taat gibi izzet,kanaat gibi hazine olmaz.Edep gibi asalet,ilim gibi şeref olmaz.Görmemezlik gibi hilm,bilmemezlik gibi akıl olmaz.ALLAH’a isyan eden insana,itaat edilmez.
Yalan söyleyenden hayır gelmez.Akıllı insanın cahille konuşması,doktorun başkasıyla yaptığı konuşma gibi olmalıdır.O öfkeli ise sen yumuşak ol .Sakın cömerdin elini tutma,o vermek isteyince de engel olma.Ta ki ,imkanları yok edip gitmeyesin .Halkın beğenmediği şeyleri yapma ki,sana iftirada bulunmasınlar.İyi ile kötüyü bir tutma ,iyiyi methetmeyi,iyilik yapana dua etmeyi unutma.Cimriye danışma .Kadına yük olma,malına göz dikme.Çünkü o iyiliği büyütür ve başa kakar,ona verdiklerini de inkar eder.İyilikleri unutup eksiği hatırlayan dost değil ,düşmandır.Sakın meclislerde bir kimseyi baş koltuğa götürüp oturtma,sana da ısrar edilmedikçe yukarılara çıkıp oturma.
FANİ DUNYA RADYO FORUM
