Kur’an Şifadır
Kuran ifadr, ilaçtr, dermandr... Ama nasl? Kime ve hangi dertlere kar? Baa aًrsna, di aًrsna yaraya bereye, krًa çkka m, cismani hastalklara m, yoksa kalbin -Kuranın dediği gibi- marazlarına mı? Kuran ölülere mi şifadır, yoksa saًlarn dirilmesi için mi? Kuran hayatın inşası için mi, yoksa tıbbın alanna giren bedensel hastalklar için mi ifadr?
Kuranda قifa Kelimesi
Kuranda, efa fiil kِkü, iki âyette fiil halinde, dِrt âyette de ifa eklinde olmak üzere alt ayette geçiyor.
قefa, sِzlükte hastalً iyiletirmek, ifa vermek, ifa için afiyet istemek demektir. Ayn kِkten gelen efa, hasta için ifa istemek, hastaya ifa verecek bir ey vermek, bir eye yakn olmak, istifa, ifa istemek, bir eyle tedavi olmak demektir. [1]
Bir eye yakn olmak kِkünden efâ, bir eyin kys, kenar manasna gelir. Bu haliyle آl-i فmran 103. âyette geçmektedir.
قifa (efiya), hastalًn gitmesi, ifa bulma, ilaç demektir. Müstefa, ifa bulunan yer, hastahane, sanatoryum manalarna gelir. Kuran bal ifa olarak niteliyor. [2]Bir hadiste de baln ifa verici olduًu geçiyor.[3]
قifa kelimesi iki âyette fiil formunda geçiyor:
فbrahim (a.s.) kulluk gerekçelerini sayarken ِyle dedi: Beni yaratan ve bana doًru yolu gِsteren O'dur. Beni yediren, içiren O'dur. Hastalandًm zaman bana ifa veren Odur. Benim canm alacak, sonra beni diriltecek O'dur." [4]
Allahn vereceًi bir zaferin müminlerin gًِüslerine ifa vereceًi ِyle anlatlyor:
Onlarla savan ki, Allah onlar sizi elinizle cezalandrsn, onlar rezil etsin, sizi onlara kar baarl klsn, mümin bir toplumun gًِüslerine (yüreklerine) ifa versin. [5]
Buradaki ifa versin ksmn; Elmall mümin kavmin yüreklerine su serpsin, H. Basri اantay mü'minler zümresinin gًِüslerini ferahlandrsn., M. Esed, ve inananlarn içlerini ferahlatp, D. Vakfi meali ve mümin toplumun kalplerini ferahlatsn, M. فslamoًlu, inananlarn gِnlüne ferahlk verir eklinde çevirdiler.
Kuran قifa mdr?
Kurann seksen kadar isim ve sfatlarndan biri de e-قifâdr. [6]ـç âyette Kurann ifa olduًu ifade ediliyor. قِyleki:
Ey insanlk ailesi! Rabbinizden size bir ًِüt ve kalplerde oluabilecek her tür (manevi hastalklar) için bir ifa, müminler için de bir yol haritas ve bir rahmet gelmitir. De ki: Ancak Allah'n ihsan ve rahmetiyle, evet ite bunlarla sevinsinler artk; (ki) bu, onlarn tüm birikimlerinden daha hayrldr. [7]
Yani Kuran hakka, hakikate ve ahlâkî güzelliklere ters düen ne varsa hepsi için bir ifa, bir arnma vastasdr. [8]
Zmnen: فnsann Allahtan bir tek ey istemesi hakk olsa, insan o hakk hidâyet istemek için kullanmaldr. Ayet dِrt unsur içerir: فlk ikisi olan ًِüt ve ifa herkesi kapsar. ضًüt düüncenin, ifa dyugunun inas için içindir. Son ikisi olan olan rehberlik ve rahmet, insanoًlu içinden inananlar kapsar. Zira vahiy ancak kendisine inanana rehberlik yapar, rehberlik yaptًna rahmet olur. [9]
Biz, bu Kur'an', ona inanalara için (iç dünyalarn onaran) bir ifa ve rahmet (eczanesi) olarak indirdik; ama o, zalimlerin yalnzca ykmlarn artryor. [10]
Burada dünya türlü türlü kayg ve hastalklar, bela ve sknt ile dolu bir hastahaneye, Peygamber (s.a.s.) bir doktora, Kuran da ifa verici bir ilaca ve gerekli bir gdaya benzetiliyor. [11] Kuran kendisine iman ِnbilgisiyle yaklaan müminin iman, küfür ِnyargsyla yaklaan kâfirin küfrünü ve münafkn nifakn artrr. [12]
Eًer Biz bu (vahyi) yabanc bir dille okunan bir kitap klsaydk, kesinlikle Neden onun ayetleri açk ve anlalr deًil; ne yani, bir Araba dili yabanc bir (hitap) m? derlerdi.
De ki: Bu (vahiy), iman edenler için bir yol gِsterici ve bir ifa kaynaًdr. فman etmeyenlere gelince: Onlarn kulaklarnda bir çeit kurun vardr; dahas o (vahyin ًndan dolay) onlara bir tür kِrlük arz olmutur. قimdi onlar, çok uzak bir yerden seslenen kii (gibi)dirler. [13]
قifann kart maraz (hastalk) Kuranda genellikle inkâr, irk, nifak, vehim, üphe gibi dini, itikadî hastalklar ve ehevî zaaf anlamnda ahlâkî hastalً anlatr.
فlk dِnem müfessirleri Kurann ifa niteliًini daha çok cehalet, inkâr, irk, nifak,
tereddüt ve fasklk gibi hastalklara yorumladlar. Daha sonradan Kurann cismanî hastalklara da ifa olabileceًi kanaati yaygnlat. Bu kanaate Peygamberin ve sahabelerin bedeni hastalklarn ifas için Kuranla rukye yaptklarna dair baz rivâyetlerin etkili olduًu sِylenebilir. Son dِnem Kuran yorumculara gِre Kuran, fert ve toplumun slah için ortaya koyduًu ِlçülere engel olan eylere, bütün zihinsel, psikolojik, ahlâkî ve toplumsal hastalklara kar ifadr. [14]
Kuran Nasl قifa Veren Bir Kitaptr?
فlim adamlar Kurann ifa oluu ile ilgili iki gِrü ortaya koydular. Birinci gِrüe gِre Kuran kalplerden bilgisizliًi (cehaleti) ve üpheleri izale etmek suretiyle bir ifadr. فkinci gِrüe gِre Kuran, rukye (okuyarak tedavi), istiaze (Allaha sًnmak) ve buna benzer yollarla gِrünen hastalklara ifadr. [15]
Kuran, müslümanlar için bir huzur (sükûnet) kaynaًdr. Müslümanlarn kalpleri onunla doyar, gِzleri onunla aydnlanr, onunla güçlenirler, onunla teselli olurlar. Kuran, manevi hastalklar, kalp paslarnn, sapklk marazlarnn, günah takntlarnn, vesvese sapmalarnn, bunalmlarn ifasdr.
Kim Kurana yaklarsa, kim onun davetine uyarsa, kim onun ِlçüleriyle hareket ederse, kim onu hayatna uygularsa; onun için ilaç olur, ona ifa verir, onun manevi hastalklarn tedavi eder. Kim de ondan yüz çevirirse, kim onun ِlçülerini reddederse o da saptr, zarara uًrar, akl ve yüreًi manen hasta olur. Kuran, insanlar için basiret nuru, hidayet ve rahmettir. O insanlar küfürden, irkten, nifaktan, cehalet ve kibirden, müstehcenlikten, hayâszlktan ve ahlâkszlktan kurtaran ve iyiletiren ifa kitabdr.
O zulüm ve zorbalktan, fsku fücurdan, bidat ve günahlardan, vesvese ve endielerden iyiletiren bir ifadr. O, her türlü kin, nefret ve hasetten, hata ve günahlardan, cahillik ve barbarlktan iyiletiren bir ifadr. O, insan bu zamann cahiliyye anlayndan iyiletiren en faydal ilaçtr. Gerçek u ki bu asrn cahiliyyesi Ebu Cahil ve emsallerin içinde bulunduklar cahaletten daha inkârc, daha sapk, daha arsz ve daha alayc bir cahiliyyettir.
Kuran, insan her türlü sknt ve fitneden kurtaran ve iyiletiren bir kitaptr. O kalpler ve bedenler için, insan her türlü yanl fikirlerden, çürük ve batl akmlardan koruyan bir ifa kaynaًdr. Ancak onun âyetlerine inanan ve onlarla hükmeden kimseler onunla ifa bulabilirler. O halde Kurana inanan, onun akide, ahlak, ibadet hükümleriyle amel edenler, onunla hidayet bulmu, onunla ifaya kavumu olurlar. [16]
Abdullah b. Mesud Rasulüllahn ِyle dediًini anlatyor: Muhakkak ki bu Kuran Allahn bir ziyafetidir. Onun bu ziyafetini mümkün olduًu kadar kabul ediniz. O, Allahn saًlam ipi, yüce nuru ve faydal ifasdr. O, kendisine tutunan için için bir kalkan, tabi olanlar için kurtuluttur... [17]
Kurann Hidayeti ile قifa Olmas
Gerçekten Kuran rahmet, hidâyet ve ifadr. Farkl insan topluluklarnn dünya ve ahirette uًrayabilecekleri zararlara kar koruyan bir ifa. Allahn indirdikleri ile hükmetmek Kurana gِre inkârdr, fasklktr ve zulümdür. Allahn ِçüleri hem insanlar haklar teminat altna alnr, hem insanlar arasnda bar ve huzur ortam saًlanr. Bunun dndaki ِlçüler hastalk ve fesat kaynaًdr. Bu hastalklardan iyilemenin ifas Kurandr.
Bu ifa kaynaً ile Sahabeler ifa bulmu ve hidayete ermilerdir. Onlar izleyen ikinci kuak da (tabiiler de) Allahn kitab ve Rasûlünün sünnetiyle amel ettiler. Hem ifa buldular, hem izzete yükseldiler, ahiretin kurtulu ve mutluluًuna eritiler. [18]
Kuran kalpleri diriltmek için indirildi. O gِnülleri saçma eylerden, kِksüz
kukulardan, hastalk sebebi manevî kirlerden, insan artan saplantlardan arndrr. Kalplere iman ile birlikte ifa, afiyet, güven ve huzur verir, doًru yola klavuzluk yapar. Sapklk, azgnlk ve azaptan kurtaran bir rahmettir.
قeytanî telkinler, yersiz korkular, ne yapacaًn bilemeyecek aknlklar, kontrolüne girilen ar istekler ( heva), ar cimrilik, insan haste edecek derecede hasetlikler (kskançlk) ve benzeri eyler birer manevi hastalktr. Bütün bunlarn ifas da Kurann getirdiًi ِlçülerdir. O, toluluklar birbrine düüren fitne ve fesadn, toplum huzurunu bozan yanl davranlarn, insan haklarn zedeleyen hakszlklarn, toplum bünyesini tahrip eden sosyal hastalklarn da ifasdr.
Kurann Emirleriyle قifa Olmas
Kurann müminlere yapmalar için emrettiًi her ey onlarn faydasnadr. Bu emirler insan ve toplumu temizlemek, hayra ulatrmak, insan olgunlatrmak ve onu her türlü -ِzellikle manevî- hastalklardan korumaktr.
Kuran, müminleri kalp, ruh ve vicdan saًlًn korumasn istediًi gibi, beden saًlًn da korumasn istemitir. فslâmdaki abdest ve gusül mecburiyeti, banyo yapmann sünnet oluu, temizliًin ِnemini gِsterir. Her türlü temizliًe uyanlar da ifa bulurlar.
Kurann Yasaklaryla قifa Olmas
فslâmn yasak ettiًi bütün fiiller insan ve toplum için zararldr. فslâm bu zararl eylerden ibadet uuru ile uzak kalnmasn istemektedir. Bunlardan uzak kalanlarn da bunlarn zararlarna, kirlerine ve getirebilecekleri hastalklarna kar korunmu olurlar. Bunun en açk ِrnekleri içki, adam ِldürme, ًybet, zina, yalan sِyleme, zulüm ve adaletsizlik, hrszlk yasaًdr.
Kurann Müjdeleriyle قifa Olmas
Kuran, iman edip salih amel ileyenleri hem bu dünya hayatnn güzellikleriyle, hem de ahiret hayatnn mükâfatlaryla müjdeliyor. [19] Kurann müjdeleriyle mümin huzur bulur, gِnlü rahatlar, nihilizm hastalًna dümez, absürdizmin saçmalklarna aldanmaz, modernizmin icat ettiًi bunalmlara dümez, madde perestliًin ve tek dünyalk yaamann sonucu streslere bulamaz. Buna karn iç dünyasn Kurann müjdeleriyle doyurur. Hayatn o müjdelere uygun hale getirmeye çalr. O müjdeler onun için bir deva, bir gda, bir derman gibi gelir.
Kurann Lâfzlaryla قifa Olmas
Kuran pek çok ahlaki, sosyal ve psikolojik hastalklara ifa olduًu gibi, maddî hekimliًin tedavisinde aciz kaldً pek çok bedensel hastalklara kar da ifa olduًu ehli tarafndan bilinir. [20]
Rukye, dua ile tedavi demektir. Muska, tlsm, üfürükçülük, fal bakma ile ilgisi
yoktur. Duann pek çok manevî hastalklar, hatta maddî hastalklar tedavi ettiًi bilinmektedir. Peygamber (s.a.s.) çeitli hastalar için dua etmitir. Mesela: ... Allahm! Ey insanlarn Rabbi! قifa ver! قifa veren ancak Sensin! Senden baka ifâ verecek kimse yoktur! Allahm! قu kuluna ifa ver ki, Senin bir dümanna ac versin veya Senin rzân kazanmak için namaz klmak üzere yürüsün. [21]
Sana ztrap veren her eyden, her kskanç nefisten, her hasetçi gِzden Allahn adyla sana ifa dilerim. Allah sana ifa versin. Allahn adyla sana ifa dilerim. [22]
Hz. Aliden gelen bir rivâyete gِre Peygamber hastalara u duay okurdu: Ey insanlarn Rabbi, acy gider, ifa ver, Sen قafisin (ifa verensin). Senin ifandan baka ifa yoktur. Senden hiç bir hastalً darda koymayan ifa istiyoruz. [23]
Osman İbnu Ebi'l-As (r.a.) anlatıyor: Resûlullah'a müslüman olduğum günden beri bedenimde çekmekte olduğum bir ağrımı söyledim. Bana: Elini, vücudunda ağrıyan yerin üzerine koy ve şu duayı oku! buyurdu. Dua şu idi: Üç kere: Bismillahtan sonra yedi kere; Bedenimde çekmekte olduğum şu hastalığın şerrinden Allah'ın izzet ve kudretine sığınıyorum diyecektim. Bunu birçok kereler yaptım. Allah (c.c.) benden hastalığı giderdi. Bunu ehlime ve başkalarına söylemekten hiç geri kalmadım. [24]
Bunlar ve baka ِrnekler hastalara dua emenin meru olduًunu, hatta zaruri olduًunu gِsterir.
Hz. Aliden gelen bir rivâyete gِre Peygamber (s.a.s.): فlaçlarin en hayrls Kurandr buyurdu. [25]
Hz. Aie (r.anha) anlatyor: Peygamber (s.a.s.) yataًna girdiًi zaman, ellerine üfleyip Muavvizateyn (Felak ve Nâs) ve فhlas Surelerini okur ellerini yüzüne ve vücuduna sürer ve bunu üç kere tekrar ederdi. Hastalandً zaman ayn eyi kendisine yapmam emrederdi. [26]
Hz. Ebu Sa'idin anlattًna gِre bir askeri seferde iken zehirli ylann soktuًu kabile reisini Fatiha okuyarak tedavi etti. Buna karlk da ona otuz koyun hediye edildi. Durumu Medineye dِnüte Peygambere sِyleyince Peygamber (sav) "Fatiha'nn rukye olduًunu (tedavi maksadyla okunacaًn) sana kim sِyledi?dedi. [27]
Sonuç
Kurandaki ve hadislerdeki ifadelerden bedeni hastalklarn ilacnn esasen maddî,
ruhî hastalklarnn ilacnn ise manevî olduًu anlalmaktadr. Bu sebeple tbbi müdahelenin gerektiًi yerlerde sadece dua (veya rukye) ile yetinilmesi, فslâmn hastalًa ve tedaviye yaklamna pek uymamaktadr. [28]
Kuran tedavi için okumak tbbn gerekli gِrdüًü tedavileri terketmek demek
deًildir. Doktora gitmek, muayene olmak, ilaç almak, perhiz uygulamak, hasta olmamak için çaba gِstermek fiili duadr. Sonuçta ifa Allahtan istenir. Zira Onun içinde ifa yaratmadً ilaç da insana bir fayda saًlamaz.
Kurann ini sebebi tbbi ilemlere yardmc olmak deًil, insann hidâyet bulmas ve
hayatn onunla ina etmesi içindir. Kuran sadece hasta, cenaze üzerine ve geçmilerin ruhuna okunan, ruhu dinlendiren, evlere uًur getiren bir kitap olarak alglamak Vahyin hedeflerine uymaz.
Kuran, hayatn kendisiyle ina edenlere her açdan ifadr.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Dipnot
[1]- فbni Manzur, Lisanul-Arab, 8/106
[2]-Kur'an, Nahl 16/69
[3]- Buhari, Tb/24 nr. 5716
[4]- Kur'an, قuara 26/75-81
[5]- Kur'an, Tevbe 9/14
[6]- M. اelik, Kuran Kuran- Tanmlyor, s: 232
[7]- Kur'an, Yunus 10/57-58
[8]- M. Esed, Meal, 1/406
[9]- M. فslamoًlu, Meal s: 384
[10]- Kur'an, فsra 17/82
[11]- Elmall, Tefsir 5/317
[12]- M. فslamoًlu, Meal, s: 546
[13]- Kur'an, Fussilet 41/44
[14]- A. Yerinde, DفA 39/130
[15]- Kurtubi, el-Camiu li-Ahkam, s: 1863
[16]- S.فbrahim el-Büleyhi, Kuran فsimleri Antolojisi, s: 245-246
[17]- Darimi, Sünen, Fedailul-Kuran/1 nr. 3318
[18]- S.فbrahim el-Büleyhi, Kuran فsimleri Antolojisi, s: 246
[19]- Mesela: Nahl 16/97. Nur 24/55. Fussilet 41/32
[20]- Elmall, Tefsir, 5/317
[21]- Ebû Dâvud, Tb/17 nr. 3883, Cenâiz/8 nr. 3107
[22]- Tirmizî, Cenâiz/4 nr. 972
[23]- Tirmizi, Daavat/122 nr. 3560. Buhari, Marda/20 nr. 5675, Tb/40 nr. 5750
[24]- Müslim, Selam/67 nr: 2202. Muvatta, Ayn/9. Ebu Davud, Tbb/19 nr: 3891. Tirmizi, Tbb/29 nr. 2081
[25]- فbni Mace, Tb/27 nr. 3501
[26]- Buharî, Fedâilu'l-Kur'ân/14 nr. 5017, Tbb/39 nr.5748, Da'avât/12 nr. 6319. Müslim, Selâm/50 nr. 2192. Tirmizî, Da'avât/21 nr. 3399. Ebu Dâvud, Tbb/19 nr. فbni Mace Tb/38 nr. 3529. Muvatta, Ayn/10
[27]- Buhari, Tbb/33 nr. 5736, 39 nr. 5749, Fedailu'l-Kur'an/9 nr. 5007. Müslim, Selam/66 nr. 2201. Ebu Davud, Tbb/19 nr. 3900. Tirmizi, Tbb/20 nr. 2064, 2065
[28]- A. Yerinde, DفA 39/130
Hüseyin Kerim Ece.
FANİ DUNYA RADYO FORUM
