Travmalar Psikolojik Sorunların Kaynağı
Danışmanlık merkezine başvuran Sinan üniversite mezunuydu, annesinin isteği üzerine seansa gelmeye karar vermişti. Şu anki şikayetleri şöyleydi; “Hayat bana sıkıcı geliyor, bazen ölmek istiyorum, yaşamdan zevk almıyorum, her şeye karşı içimde bir güvensizlik var. Sigara çok içiyorum, yemek yemeyi de istemiyorum. Sıkıntılarımı kimseye anlatamıyorum, bazı şeyleri hazmedemiyorum. Özellikle kadınlardan nefret ediyorum. Çok kısa bir zaman önce çocukluk aşkım olan ve beş aydır görüştüğümüz kız arkadaşımla ayrıldık. Kız arkadaşım da üniversitede okuyordu, ilişkimiz çok iyi gidiyordu. Okulumuz bittikten sonra evlenmeyi düşünüyorduk, sonra aniden bana karşı artık duygularının bittiğini, ayrılmak istediğini söyledi. O an kendimi çok kötü hissettim, sanki başıma kaynar su dökülmüş gibi oldum. Onun bana çok büyük bir haksızlık yaptığını düşünüyorum, zoruma gidiyor. Sabahtan akşama kadar hep bunu düşünüyorum, bazen içimden ona zarar vermek geliyor. Son günlerde uykum da bozuldu, sabahları dinlenmiş kalkamıyorum.”
Sinan’ın problemlerini dinledikten sonra ona travma geçmişiyle ilgili bazı sorular yönelttim. Sinan’ı geçmişte üzen, onu halen rahatsız eden travmatik anıları şöyleydi; “Babam sert ve kuralcı bir insandı. Ben lisedeyken arkadaşlarımla bir kafeye gitmiştim. O gün eve gitme saatimi biraz geçirmiştim, arkadaşlarla çok hoş bir sohbete dalmıştık. Birden babam büyük bir hışımla yanımıza geldi ve beni arkadaşlarımın yanında rezil etti. Bu anıyı hiç unutamam, babamın buna benzer çok rencide edici davranışları oldu bana karşı…” diyerek sözünü bitirdi.
Bir sonraki seansta Sinan’a “MMPI kişilik testi” uyguladım. Çıkan sonuçlar şöyleydi; Orta düzeyde depresyon, güven duymama, sorunları için ailesini ve diğer insanları suçlama, kendine güvensizlik, iletişim kurmada sorunlar, aşağılık duyguları, yalnızlık, sosyal ilişkilerde anksiyete açık paranoid özellikler (kuşkular), kendini ifadede zorluk, dürtü kontrolünü kaybetme korkusu, eyleme vuruk davranışlar… Çıkan sonuçları psikiyatristimize ilettim ve hafif bir ilaç tedavisiyle beraber psikoterapilere başladık.
Danışanım Sinan’la EMDR tedavisine başlamadan önce, “Güvenli yer”, “Kaynak geliştirme”, “Gevşeme egzersizleri” gibi çalışmalar yaptık. İki seanslık EMDR seansı ile kız arkadaşıyla olan bitmiş ilişkisini ve babasıyla olan rahatsız edici anısını çalıştık. Bir sonraki seansta yaşamında nelerin düzeldiği ile ilgili geri bildirim aldım; Sinan daha rahat uyuduğunu, o anıların artık kendisini üzmediğini, iştahının da düzelmeye başladığını söyledi.
Değerli okuyucular, beyinde psikolojik sorunların gelişmesinden ve kendi kendine geçememesinden sorumlu bölge orta beyindeki limbik sistemdir; uzak geçmişte (özellikle çocukluk ve ergenlik döneminde) veya yakın geçmişte yaşadığımız olumsuzluklar nedeniyle ortaya çıkan olumsuz duygular (kaygı, korku, suçluluk, öfke, utanç, üzüntü, keder gibi ana duygular) travmatik etki mekanizması ile limbik sistem bölgesindeki fiziksel organlarda (amigdala gibi) depolanır; limbik sistemde biriken bu olumsuz duygular tamamen zamandan bağımsız olarak varlıklarını sürdürmeye ve aradan ne kadar süre geçerse geçsin bizde çeşitli şekillerde, yoğunluklarda ve sayılarda kötü hissetme halleri yaşamamıza neden olmaya devam ederler.
Travmatik duygu birikiminin güncel yaşantımızdaki etkisi sürekli de olabilir dönemsel de; belirli dönemler iyi hissedebilsek de (güncel hayatımızda çevresel stresin fazla olmaması, ilaç tedavisi görüyor olmamız gibi nedenlerden ötürü) bu iyi hissetme hali geçici olur ve kötü hissetme halleri tekrar tekrar kendini gösterir. Ya da travmatik duygu birikiminin yol açtığı travmatik etki belirli bir yaşa kadar ortaya çıkmayabilir ve belirli bir dönemin ya da belirli bir olayın tetiklemesiyle psikolojik sorun ve bu sorunla ilişkili kötü hissetme halleri ortaya çıkabilir.
Travmatik duygu birikiminin ne zaman tetikleneceği, yani kötü hissetme hallerini ne zaman yaşayacağımız, birçok faktöre bağlı olabilir Limbik sistemde depolanmış olan travmatik duygu birikiminin bizi etkilemeye başlamasına yol açan tetikleyici olay ve durumlardan bazılarını şu başlıklar altında sıralayabiliriz: Stresli bir döneme girmek, etrafımızda stres verici olayların olması, sorumluluk almaya başlamak, evlenmek, çocuk sahibi olmak, okuduğumuz bir kitabın ya da duyduğumuz bir şeyin etkisinde kalmak, iş değiştirmek, taşınmak, karşı cinsle ilişkilerin başladığı dönem, yaşımızın ilerlemesi, ergenlikten çıkmak, sunum yapmak, yalnız kalmak, terk edilmek gibi olabilir.
Travmasız sağlıklı günler geçirmeniz duasıyla Allah’a emanet olunuz.
Kıvanç Tığlı Bulut.
FANİ DUNYA RADYO FORUM
