ŞEYTANIN MAHİYETİ
İmam Maverdinin tefsirinde ,Şeytan Hakkında şöyle denmektedir:İblis ruhani (yani gözle görülmeyen latif) bir şahıstır.İsabet ettiği şeyi zehirleyen ateşten yaratılmıştır.Cinlerin,şeytanların babasıdır.Yaratılış mayası her türlü şehvetle yoğurulmuştur.(Sah.Buhari Terc. D.İ.B)
Bir rivayete göre,Dünyada insanlardan önce Can kavmi denen bir kavim yaşıyordu.Bu kavim Allah'a çok isyan etti.Nefis ve hevalarına uyarak hak yoldan çıktı.Bunun üzerine Cenab-ı Hak meleklerine emir vererek bunları helak etti.Dünya üzerinde bunlardan hiç bir fert kalmadı.Sadece,bir evin yıkıntıları arasında küçük bir çocuk kaldı.Melekler Cenabı Hakka yalvararak:
-Ya rabbi bu çocuğu bize bağışla.Bunu helak etme,dediler.Cenab-ı Hak da onların niyazlarını kabul buyurdu.Melekler AZAZİL ismini verdikleri bu çocuğu yanlarına alıp Cennette büyüttüler.Ona ilim öğrettiler.Ta ki Hazreti Adem ile Havva validemiz yaratılıncaya kadar bu yaratık meleklerle beraber ibadet ve taatta bulundu.Cenab-ı Hak bütün yaratıklara yeni yarattığı Adem'e secde etmeleri için emir verdi.İşte o zaman Azazil'in içindeki kibir ve küfür meydana çıktı.Allah'ın emrine asi geldi ve Adem'e secde etmedi.Bu isyanın neticesinde azarlandı.O ise azarlanınca daha da azıttı.Allah'a karşı geldi ve Şeytan,(huzurdan kovulmuş,taşlanmış) ve İblis,(hilekar-aldatıcı) isimlerini aldı.
Şeytanın bu isyan hadisesini Cenab-ı Hak Kur'anı kerimin bir çok yerinde anlatmaktadır.En geniş şekilde ise Sure-i A'raf'ın 11-27.ayetlerinde izah buyurmaktadır.Şöyle ki:
-"Sizi önce yarattık.Sonra şekil verdik.Sonra da Meleklere :
-Adem'e secde edin,dedik.Derhal secde ettiler.Fakat İblis secde etmedi.O,secde edenlerden olmadı.Allahü Teala:
-Sana emrettiğim halde secde etmene mani olan nedir?dedi.İblis:
-Ben ondan hayırlıyım.Beni ateşten yarattın onu ise topraktan,diye cevap verdi. Allahü Teala:
-"Hemen in oradan(çık bu cennetten).Orada büyüklük taslaman neyine? Haydi çık.Çünkü sen alçaklardansın."buyurdu. İblis dedi ki:
-Bana kıyamete kadar mühlet ver.Allahu Teala buyurdu.
-Haydi mühlet verilenlerdensin.İblis (Bu defa yaptığı küstahlığı başkasına yükleme sevdasına kapılarak) dedi ki:
-Beni azgınlığa uğratmana karşılık ben de onları saptırmak için muhakkak senin doğru yoluna oturup(pusu)kuracağım.Sonra onlara,önlerinden,arkalarından,sağlarından,sollarından sokulacağım.Sen de onların çoğunu şükredici bulmayacaksın.Allahu Teala buyurdu:
-Hakarete uğramış ve kovulmuş olarak çık oradan.Yemin ederim ki onlardan her kim sana uyarsa Cehennemi hepinizden dolduracağım.(Ve Cenabı Hak Adem'e hitaben)
-Ey Adem,sen ve eşin cennete yerleşin.Dilediğinizden yeyin.Yalnız şu ağaca yaklaşmayın.Sonra zalimlerden olursunuz,buyurdu."
Şeytan ise,(onlara sokularak) her ikisine de,kendilerinden örtünüp gizlenen çirkin yerlerini meydana çıkarmak için vesvese verip şöyle dedi:
-Rabbiniz,sırf melek olacağınız,yahut cennette ebedi kalanlardan olacağınız için size bu ağacı yasakladı.Ben muhakkak sizin iyiliğinizi isteyenlerdenim diye de yemin etti.
Böylece ikisini de kandırarak yerlerinden etti.Ve o ağacın meyvesini tadınca ikisinin de ayıp yerleri meydana çıktı.Derhal cennet yapraklarından üzerlerini örtmeye başladılar.O zaman Rableri kendilerine şöyle seslendi:
-Ben size o ağacı yasaklamadım mı?Ve size Şeytan apaçık düşmandır,demedim mi?
Onlar da (suçlarını itiraf edip kabul ettiler) ve dediler ki:
-Rabbimiz,biz nefislerimize zulmettik.Eğer bizi bağışlamaz ve bize rahmetle muamele etmezsen muhakkak kötü akıbete düşenlerden oluruz.Allahu Teala buyurdu:
-Bazınız bazınıza düşman olarak ininiz.(Yeryüzüne).Size belli bir zamana kadar yeryüzünde yerleşme ve oradan faydalanma takdir edildi.Orada yaşayacaksınız,orada öleceksiniz ve oradan çıkarılacaksınız.(dirileceksiniz)
-Ey Ademoğulları! Size ayıp yerlerinizi örtecek örtü ve bir de süs elbisesi indirdik.Fakat takva elbisesi hepsinden hayırlıdır.İşte bu,Allah'ın ayetlerindendir.Umulur ki düşünüp öğüt alırlar.
Ey Ademoğulları! Şeytanın,ananızla babanızı (Adem ile Havva) kendilerine ayıp yerlerini göstermek için cennetten çıkardığı gibi sizi de belaya uğratmasından sakının.Çünkü o ve taraftarları sizi,sizin,onları göremeyeceğiniz yönden görürler.Biz o şeytanları,iman etmeyenlere dost kılmışızdır.
FANİ DÜNYA FM
