İslam’da Birlikte Yaşama ve Hoşgörü
Aziz Mü’minler!
Hoşgörü, İslam ahlakının özüdür. Hoşgörü; hiç kimseyi ayıplamamak, kırıcı ve aşağılayıcı olmamak, affedici olmak, farklı inanç ve görüşleri müsamaha ile karşılamak demektir.
İnsanlar arasında sevgiyi çoğaltan, kin ve nefreti ortadan kaldıran hoşgörü erdeminin en güzel örnekleri, Kur'an'da, “yüce bir ahlâk üzere olduğundan”[1] övgüyle bahsedilen Peygamber Efendimiz (s.a.s)’in hayatında görülmektedir.
Kendisine Sevgili Peygamberimizin ahlâkı sorulan Hz. Aişe (r.anha) O’nu şöyle anlatmıştır: “O, çirkin söz ve davranışlarda bulunmaz, çarşı pazarda insanlarla münakaşaya girmez, kötülüğe kötülükle karşılık vermez, bilakis bağışlayıcı ve hoşgörülü davranırdı.”[2]
Değerli Mü’minler!
Hoşgörü ortamının oluşması için insanların birbirini sevmesi gerekir. Çünkü hoşgörüyü besleyen sevgidir. Sevginin olduğu yerde hoşgörü, sevgisizliğin olduğu yerde ise tahammülsüzlük vardır.
Bu prensip Sevgili Peygamberimiz (s.a.s) tarafından, “Hoş gör ki, hoş görülesin.”[3] şeklinde özetlenmiştir. Aksi hâlde kendimize yapılmasını istemediğimiz davranışları başkalarına yaparak insanlardan hoşgörü bekleyemeyiz. Çünkü tek taraflı olarak hoşgörü beklemek, bu erdemi suistimal etmek ve bencilce davranmak demektir.
Kıymetli Mü’minler!
İslam’ın hoşgörü anlayışı, sadece Müslümanları değil, bütün insanları kucaklayacak genişliktedir. Çünkü inanç ve ibadet özgürlüğü insanların vazgeçilmez temel haklarındandır. Bu haklara saygı göstermek herkesin görevidir.
Hoşgörü, kişinin her türlü haksızlığa ötekileştirme ve ayrımcılığa boyun eğmesi ve rıza göstermesi değildir. Bilakis farklı düşüncelere, farklı kimliklere ve farklı inançlara anlayış ve saygıyla bakabilme; bu farklılıklarla birlikte bir arada huzur içinde yaşama gayreti ve kararlılığı göstermektir.
Çünkü mukaddes Kitabımız Kur’an-ı Kerim’de; “Göklerin ve yerin yaratılması, dillerinizin ve renklerinizin farklı olması da O’nun varlığının ve kudretinin delillerindendir. Şüphesiz bunda bilenler için elbette ibretler vardır.”[4] buyurulduğu gibi insanların farklı dil ve renklerde yaratılmaları Allah'ın ayetlerindendir.
Kıymetli Kardeşlerim!
Hoşgörü, huzurlu bir toplum hayatının vazgeçilmez unsurlarından biridir. Aynı toplum içinde yaşayan insanların birbirlerine karşı her zaman sevgi, saygı, hoşgörü ve müsamaha prensibine göre hareket etmeleri önemlidir.
Bu nedenle İslâm'ın en güzel erdemlerinden biri olan hoşgörüye; ailede, mahallede, sokakta, okulda, sosyal medyada ve işyerinde kısaca insanlarla iletişim kurulan her ortamda ihtiyaç vardır. Bu ihtiyaç, özellikle sosyal medya dilinde kendini daha çok hissettirmektedir. Çünkü sosyal medya yoluyla bilinçsizce yapılan paylaşımlar hoşgörü ortamına zarar vermektedir. Buna herkesin dikkat etmesi önemlidir.
Yunus Emre'nin “Yaratılanı hoş gör, Yaratan'dan ötürü” sözü davranışlarımızın temel ilkesi olması temennisiyle Cumanızı tebrik eder, amellerimizin makbul olmasını Cenab-ı Hakk’tan niyaz ederim.
-------------------------------------------------
[1] Kalem, 68/4.
[2] Tirmizî, Birr, 69
[3] İbn Hanbel, I, 249.
[4] Rûm, 30/22.
FANİ DÜNYA FM
