İçimdeki Düşman 1
İnsan, hayatı boyunca dışarıdan gelecek tehlikelere karşı korunmak için kendini şartlandırır. Oysa asıl düşman kendi içindedir. İnsanın içinde, kesintisiz kötülüğü emreden bir güç sürekli aktif bir haldedir. İmtihan sistemi bu gerçeğin üzerine kuruludur.
Zira insanın dünya hayatındaki imtihanında en büyük düşmanlarından biri nefsidir. Nefis özel olarak insanın içine yerleştirilmiş negatif bir güçtür, mutlaka kontrol edilmelidir. Aslında bu üzerinde çok düşünülmesi gereken bir konudur. İnsanın bu en büyük düşmanını fazla uzakta olmaması, kendi içinde olması aynı zamanda Allah ın yarattığı imtihanın mükemmelliğini gösterir.
Nefis her insan için büyük bir tehlikedir. Dünyada bugüne kadar yaşamış ve bundan sonra yaşayacak olan her bireyin içine ben dediği bir varlık yerleştirilmiştir. Hayatının sonuna kadar da benliğinin bir parçası olarak gördüğü bu varlığa karşı bir mücadele vermesi gerekmektedir. Eğer bu en yakınındaki düşmandan kurtulabilir, nefsini temizleyip arındırabilirse ancak bu şekilde Allah ın rahmetini ve cennetini umabilir.
Allah, Kur an-ı Kerim de Yusuf Suresinin, 53. ayetinde nefsin yapısına dikkat çekmiş, kullarını nefsin pisliklerine karşı uyarmıştır;
(Yine de) Ben nefsimi temize çıkaramam. Çünkü gerçekten nefis, -Rabbim in kendisini esirgediği dışında- var gücüyle kötülüğü emredendir. Şüphesiz, benim Rabbim, bağışlayandır, esirgeyendir. (Yusuf Suresi, 53)
Ayette de dikkat çekildiği üzere nefis var gücüyle kötülüğü emreder. İnsan her ne kadar kendi nefsini eğitirse eğitsin ölene kadar içindeki düşman ilk fırsatta yeniden saldıracak onu kötülüğe çekme gayretinde olacaktır. Bu nedenle son nefesine verene kadar insanın nefsine karşı tetikte olması gerekir.
Nefsin en önemli özelliklerinden biri de sinsi olması, sinsice insanı kötülüğe çekmeye çalışmasıdır. Eğer insan nefsini haklı görecek tavır içine girmeye başlamışsa nefsin sinsi oyunlarına aldanmış olur. Böyle bir durumda tehlikeyi görüp hemen Allah a sığınmak gerekir. Şayet kişi nefsinden değil Allah tan yana tavır koyarsa, Allah ta bir mükâfat olarak nefsinin ona verdiği olumsuz telkinleri, haince fısıldamaları hemen kaldırır. Kişinin aklı ve vicdanı bu şekilde temizlenir. Kişi kendi nefsini eleştirir, temize çıkarmazsa bu onu bir süre sonra veli karakterli bir insan yapar. Üstün ahlaka sahip olur. Kişinin nefsini kınaması onu akıllı ve sağlıklı bir hale getirir. Nefsini eleştirdiğinde aklı artar, ruhu açılır, yücelir.
Aksi takdirde nefsine kapıyı sonuna kadar açtığında nefis insanı boğar, delirtir. Kişi kendisi için en büyük tehlike olan içindeki düşmanı fark edemez hale gelir. Halbuki içindeki düşman, onu doğru yoldan alıkoyacak her türlü negatif bilgiyle donatılmış durumdadır; kişinin zaaflarını çok iyi bilir. İnsan ise nefsinin kendisine karşı ne şekilde donanımlı olduğunu bilmediği için ona kapılır, kendinden zanneder, sahiplenir.
Dolayısıyla insanın nefsini çok tehlikeli görüp, ona karşı son derece uyanık olması gerekir. Allah Kıyamet Suresi 14. ayetinde Hayır; insan, kendi nefsine karşı bir basirettir. Kendi mazeretlerini ortaya atsa bile. (75/15) diyerek dünya hayatında imtihan olmak için verilen nefsin kendine basiret olduğu bildirmiştir. Allah, insana dünya hayatında nefsi geçici ve rehine olarak verir. Ölümle birlikte imtihan kalkınca nefsin görevi de son bulur.
Gülay Pınarbaşı.
FANİ DÜNYA FM
