Evde Hasta Bakımı
Bir mümin için sağlık da, hastalık da, dünya hayatında karşılaştığımız imtihanlardandır. Hastalanmak bir imtihan olduğu gibi, anne babamız, kayınvalide-kayınpederimiz, eşimiz veya evladımız gibi bir yakınımızın hastalanması da yakınları için bir imtihandır.
Hastalık hemen her yaşta başa gelebilir. Bilhassa yaş ilerleyince vücudumuzun azalarında çeşitli aksamalar ve rahatsızlıkların görülmesi ihtimali artar.
Zamanımızda tıbbi imkanlar ne kadar ilerlemiş olsa da ihtiyarlık derdinin çaresi yoktur. Hatta toplumda her geçen gün daha fazla sayıda yaşlı insan yakınlarının merhametine muhtaç olmaktadır. Yaşlılık sebebiyle bakıma muhtaç duruma düşen yakınlarımız ve hasta yakınlarımızın evde bakımı, özel bir bilgi ve itina istemektedir.
Elbette sıhhatini kaybetmek bir insanın başına gelen en zor imtihanlardan biridir. İnsan sıhhatli olduktan sonra fakirlik veya başka dertlere sabredebilir, çalışıp kazanabilir. Ama hastalanmak insanın bizzat canına ilişen bir derttir. Bu sebeple hastalanan bir insan ruhen de sarsıntı geçirir. Böyle zamanlarda insan, eşini dostunu yakınlarını yanında görmek ister. Ancak onların yakın alakası, desteği ve güzel sözleri ile teselli bulur.
Yapılan araştırmalara göre, hastanede yatmayı gerektiren bir durumu olmadığı sürece yaşlılara evde, ilgi ve sevgiyle bakılması, kendilerini daha iyi hissettiriyor. Bakım ihtiyacı olan kişinin aile hayatının bir parçası olmaya devam etmesi, depresyonla mücadeleyi kolaylaştırıyor.
Hastane veya bakımevlerinde kalmak kişinin toplumdan uzaklaşmasına sebep olarak kendini değersiz hissetmesine sebep oluyor. Evde bakım ise kişinin kendi alıştığı ve rahat olduğu ortamda hayatını sürdürebilmesine imkân tanıdığı için hayat kalitesini artırıyor. Bilhassa kendi evinde bakılan kişiler, alışkanlıklarını, dostluklarını, günlük hayat düzenlerini sürdürebildikleri için yeniden hareketli olmalarını sağlayan aktivitelerine dönebiliyorlar. Bu durum, tedaviden fayda görüp iyileşmeyi veya daha hastalık belirtilerini daha hafif geçirmeyi sağlıyor.
Evde bakım hastayı ve hasta yakınlarını hastane enfeksiyonu kapmaktan da koruyor. Evde olmak, hasta yakınının da hastanın da stresini azaltırken, kişinin yeni hayatına adapte olmasını kolaylaştırır.
Elbette evde hasta bakımı hasta yakını için de yeni bir hayat tarzı demektir. Bu işi kolaylaştırmak için bazı kurallara dikkat etmelidir.
* Evde hasta bakacak kişilerin mutlaka hastanın sıhhat durumuna dair bilgilere sahip olması gerekir.
* Hastanın kullanması gereken ilaçlar varsa, vaktinde ve doktorun tavsiye ettiği dozda verilmesine dikkat edilmelidir.
* Hasta yakını, ilacın ne kadar süre boyunca kullanılacağına dair doktordan bilgi almalı ve uygulamalıdır. Hasta veya yakını, doktora danışmadan ilacın bırakılması veya kullanımına ara verilmesi gibi kararlar almamalıdır.
* Hasta odasının temiz, gürültüden uzak, kolay havalandırılabilir olması iyi olur. Odanın aydınlatılma durumu da kontrol edilebilmelidir.
* Odanın ısısı da kontrol altına alınabilmelidir. Yazın güneşe karşı, sıcak bir oda veya kışın soğuk bir oda, hasta için uygun olmayacaktır. Odanın ısısı 18-25 derece arasında olmalıdır.
* Odanın hastaya ait olması iyi olur. Buna imkân yoksa bile hastanın zaman zaman odasında yalnız kalabilme, başını dinleyebilme hakkına sahip olması gerekir.
* Hastanın savunma sistemi zayıf olduğu için mikrop kapmamasına dikkat edilmelidir. Hasta için kullanılan kapları ve malzemeleri başkası kullanmamalıdır. Yiyecekler taze olarak hazırlanmalı, oda sıcaklığında bekletilmemelidir.
* Hastanın durumuna göre, belli aralıklarla nabız ve ateşine bakılması veya tansiyonunun ölçülmesi gerekebilir. Bu gibi tıbbi ölçümleri yapmak için gerekli cihazlar edinilmelidir.
* Beslenme ve perhiz de itina gösterilmesi gereken konulardandır. Hastanın vücut direncinin korunması için hastaya vitamin ve mineral bakımından zengin besinler verilmelidir. Ancak hasta hareketsiz olduğu için kalorisi yüksek gıdalardan fazla yemesi uygun olmaz.
* Hastanın perhiz yapması gereken hastalıkları varsa, doktorun diyet tavsiyelerine uyması sağlanmalıdır. Bu durumda hazmı kolay ve hafif gıdalarla ihtiyaç duyduğu vitaminleri düzenli ve dengeli bir şekilde alması önemlidir.
* Evde bakılan hastaların bir kısmı solunum veya yaşam destek cihazları kullanmak zorunda olabilir. Bu cihazların takip edilmesi ve bakımının yapılması da çok önemlidir. Bu konularda bilgi alınmalı ve hassasiyet gösterilmelidir.
* Bilhassa yatağa bağlı hastalar için, yatağın kalitesi de önemlidir. Hasta yatağının en azından bir tarafının serbest hareket etmeye elverişli olması önemlidir. Eğer yatağın bir tarafı duvara dayanıyorsa soğuğun geçişini önleyecek tedbir alınmalıdır.
* Yatağın çok alçak veya çok yüksek olmaması gerekir. Yorgan, hastaya fazla ağırlık vermeyecek şekilde, ince ve hafif olmalıdır.
* Hasta solunum güçlüğü çekiyorsa hastanın baş tarafı yüksek tutulmalıdır. Ayarlanabilir yatak temin edilebilirse çok daha uygun olur.
* Hastanın temizliği çok önemlidir. Günlük temizlikte, eller, ağız ve dişler temizlenmelidir. Tuvalet ihtiyacından sonra temizliğe dikkat edilmelidir. Çarşaf değişimi, banyo yaptırma gibi işlerde hastaya bakan kişiye yardım edilmelidir.
* Yatalak hastanın kan dolaşımı zayıfladığı için kan pıhtılaşması sorunu ortaya çıkabilir. Ayrıca hep aynı pozisyonda yattığı zaman yatak yaraları oluşma riski artar. Bu konuda hekime danışarak önlem alınmalıdır.
* En önemlisi, hasta ve hastaya bakan kişiler, bunun bir imtihan ve sevap kazanma imkânı olduğunu unutmamalı, sabır ve merhametle hareket etmeye dikkat etmelidirler.
FANİ DÜNYA FM
