İdrar Yolu Enfeksiyonu
İdrar yolu enfeksiyonu; idrar yollarının herhangi bir kısmında (idrar yollarının son kısmı olan üretra, mesane olarak isimlendirilen idrar kesesi, mesane ile böbrekleri birbirine bağlayan üreter ve böbreklerde) meydana gelen iltihap tablosuna verilen isimdir.
Risk Faktörleri
Cinsiyet: Enfeksiyon gelişme riski erkeklere oranla kadınlarda daha fazladır. Bunun sebebi kadınlarda anatomik olarak üretra-mesane arasındaki mesafenin erkeklere göre daha kısa olmasıdır. Bunun dışında menopoz da enfeksiyona yatkınlığı artırmaktadır.
İdrar yolu anormallikleri ile doğan bebeklerde idrarın vücuttan normal yollarla atılamaması ve üretraya doğru geride birikmesi.
Böbrek taşı ya da prostat bezinde büyüme gibi sebeplerle idrar yollarında tıkanıklık oluşması.
Diyabet ya da bağışıklık sistemini etkileyen hastalıkların vücudun enfeksiyon ajanlarına karşı savunma mekanizmasını bozması.
Yakın zamanda idrar yollarını ilgilendiren bir müdahale geçirilmesi.
Kendi başına idrar yapamayan hastalarda kateter isimli tüplerin kullanılması.
İdrar yolu enfeksiyonları, sıklıkla, bağırsaklarda bulunan E. coli (Koli Basili) isimli bakterinin, vücuda üretradan girerek mesaneye doğru ulaşması sonucu ortaya çıkar. Enfeksiyona neden olan bu bakterinin daha yukarı çıkması böbrekleri etkileyerek daha ciddi komplikasyonlara sebep olabilir. Normalde vücudu enfeksiyondan koruyacak mekanizmalar bulunmaktadır fakat bu savunucu sistemlerde oluşan bir zayıflama durumunda bakteri çoğalarak idrar yollarının bir kısmında ya da ilerleyerek tamamında hastalığa neden olabilmektedir.
Enfeksiyondan Korunma Yolları
Bol sıvı alımı: Özellikle su tüketimi idrarın yoğunluğunu azaltırken sık idrara çıkmaya da neden olarak idrar yollarında yerleşen bakterilerin enfeksiyon tablosu başlamadan uzaklaşmasına yardımcı olur.
Mesanenin boşaltılması: İdrar yapma hissi geldiğinde mesanenin beklemeden boşaltılması, bakterilerin çoğalmasını önlemektedir.
Temizlik: İdrar ve dışkılama sonrası ilgili bölgelerin düzenli ve uygun şekilde temizlenmesi bakterilerin yayılmasını önler. Bu bölgeleri tahriş edecek ürünlerin kullanılmasından kaçınmak da riski azaltmaktadır.
Bakteri çoğalmasına sebep olan korunma yöntemlerinden kaçınılması.
Tedavi Süreci
Tedavide ilk basamak antibiyotik kullanmak olup hangi ilacın ne kadar süreyle kullanılacağı, hastalığın durumuna ve etken olan bakteriye göre değişiklik göstermektedir. Belirtiler, ilacın düzenli kullanılması durumunda birkaç gün içinde azalmakla beraber enfeksiyonun tamamen ortadan kalkabilmesi için antibiyotiğe bir hafta ya da daha uzun süre (reçete edildiği kadar) devam edilmesi gerekmektedir. Tekrarlayan enfeksiyon durumlarında uzun süreli (altı ay), düşük doz antibiyotik tedavisi uygulanabilmektedir. Ciddi enfeksiyon durumlarında hastaneye yatış yapılarak antibiyotik tedavisi uygulanması gerekebilir.
Alarm Veren Durumlar
Etkili bir şekilde tedavi edildiği takdirde idrar yolu enfeksiyonları herhangi bir probleme yol açmadan iyileşmekle beraber, tedavi edilmeyen enfeksiyonlar ciddi problemlere (komplikasyon) sebep olabilmektedir. Bunlardan bazıları: Özellikle kadınlarda altı ay içinde iki defadan ya da bir yıl içinde dört defadan fazla enfeksiyon gelişmesi; akut (ani) ya da kronik (uzun süreli) böbrek enfeksiyonuna bağlı olarak böbreklerde kalıcı hasar gelişmesi; hamile kadınlarda düşük doğum ağırlıklı (2500 gramdan az) ya da prematüre bebek doğurma riskinde artış; erkeklerde tekrarlayan enfeksiyona bağlı olarak üretrada daralma.
FANİ DÜNYA FM
