ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN ÇOCUKLARIN ÖZELLİKLERİ
Değerli okuyucularım, öğrenme bozukluğu olarak nitelendirilen disleksi, okuma güçlüğü olarak kısaca tanımlanıyor. İlkokula başlayan disleksili çocuklar, eğitim alabilecek zihinsel gelişim henüz tamamlanmadığı için okuyamazlar, yazamazlar ve aritmetik işlemleri kavramada zorlanırlar. Ancak bu çocukların zekâ düzeyinde bir gerilik yoktur.
Disleksili çocuklarda dikkat eksikliği de sıklıkla görülür. Bu çocuklar dikkatlerini uzun bir süre bir konu üzerinde toplayamazlar. Sık sık eşya kaybederler, unutkandırlar. Ders çalışma konusunda hevessiz ve isteksizdirler.
Öğrenme güçlüğü olan çocuklarda sık karşılaşılan sorunları şöyle sıralayabiliriz;
Çözülmek-Geri Kaçmak: Öğrenme güçlüğü yaşayan çocuklar, herhangi bir yenilgi ve başarısızlık duygusuyla başa çıkabilmek için deneme cesaretinden yoksun şekilde pasif bir konumda olmayı tercih edebilirler. Girişimde bulunmak yerine geri çekilme tepkisini kullanırlar.
Regresyon: Çocuklar duygusal ve sosyal zorlanmalar karşısında gelişimlerinin daha önceki aşamalarına dönerek tepki verebilirler. Böylelikle yaşadıkları stresle baş etmeye çalışırlar.
Yansıtma ve Yerini Alma: Çocuklar stresten kaçınma için başarısızlıklarının sebeplerini başka şeylere bağlama eğilimindedirler. Bazen anksiyete ve depresyon yaşamaktan ziyade belirli korkular, adı konabilen korkular geliştirebilirler. Bazı çocuklarda bedensel şikâyetler baş gösterebilir.
Endişeleri beden fonksiyonlarında odaklanabilir.
Karın ağrısı, ishal, baş ağrısı, kramplar, idrara sık gitme vb. sorunlar ortaya çıkabilir. Stresten kurtulduğu anda şikâyetler kesilebilir. Çocuklar aynı zamanda kendi düşüncelerini başkalarınınmış gibi yansıtabilir, herkesi ve her şeyi suçlayabilirler. Eğer çocuk, kendisine konulan teşhisten haberdarsa bazen yapmak istemedikleri şeyler karşısında sorunlarını mazeret olarak da kullanabilirler.
Yetersiz Benlik İmajı ve Depresyon: Çocuklar yaşadıkları sorunların ve başarısızlıklarının üstesinden gelecek psikolojik destek sistemlerini geliştiremeyerek depresyona girebilirler.
Yetersizlik, başarısızlık, etkileşim azlığı, dışlanmışlık bu çocuklarda öfke ve değersizlik hissi verir.
Katı süperego gelişimi de çocuğun zaman zaman kendisini suçlu hissedip cezalandırmasına yol açabilir. Çocuklar anksiyete ve değersizlik duygularını içlerine attıklarında benlik imajı oldukça fazla zarar görür. Kendisini yetersiz, kötü, aciz ve çaresiz hissedebilir
*Denetim Odağı: Denetim odağının önemi özellikle, çocuğun okulla ilgili görev ve sorumluluklarında kendini gösterir. İçten denetimli çocuklar, sorumlulukları üstlenip, bilgi üretimine katkıda bulunup, çabalarken, dıştan denetimli çocuklar başarısızlık halinde nedenleri dış kaynaklarla açıklamaktadırlar. Bu çocuklarda genelde düşük benlik saygısı, içe çekilme görülebilmektedir. Aynı zamanda yardım isteme eğilimleri de çok fazladır.
Sosyal Güçlükler: Duygusal problemlerin hemen hemen hepsi sosyal güçlüklere yol açabilir.
Bazı çocukların, sportif faaliyetlerini engelleyen sahip oldukları görsel-motor problemleri veya iletişimi etkileyen dil ve konuşmaya ilişkin problemleri yaşıtlarıyla ilişkilerini engelleyebilmektedir.
Dolayısıyla bu gibi nedenlerle çocuklar yaşıtlarıyla etkileşime girmekten kaçınırlar. Bunun sonucu olarak bazı çocuklar kendinden küçük yaştakilerle oyun oynamayı tercih edebilirler
İçe Kapanma: Öğrenme güçlüğü olan çocukların yaşadıkları çatışmalar ve kırıklıkların kişilik gelişimi üzerine olumsuz etki ederek içe kapanmalarını ve dış dünyaya karşı mesafeli olmalarına yol açabilir. Yaşadıkları olumsuz duygular gelecekte sorunlu davranış kalıplarına dönüşebilir.
Uyumlu Davranış: Uyumlu davranış, öğrenme güçlüğü olan çocuk için sosyal ortamlarda dili kullanma, sosyal ilişkilere etkili biçimde katılabilme, öğrenme ortamıyla etkili biçimde başa çıkabilme şeklinde tanımlanmıştır. Yapılan çalışmalar öğrenme güçlüğü olan çocukların sınıfa ve öğrenme ortamına uyan davranışı gösteremedikleri ve benlik kavramıyla ilgili sorun yaşadıklarını ortaya koymaktadır (Mc Leond, 1993).
Öğrenme güçlüğü ve dikkat eksikliği teşhisinde “Wisc-r zeka testi” ve “Moxo dikkat test”lerinden yararlanılmaktadır.
Çocuklarımızın başarılı olması duasıyla Allah (c.c)’a emanet olunuz.
KIVANÇ TIĞLI BULUT . PSİKOTERAPİST DANIŞMAN.
FANİ DUNYA RADYO FORUM
