Anne Babanın Hayır Duası
Dua, Allah’a yakarmak ve yönelmek, O’nu tazim etmek, yardımı yalnız O’ndan talep etmek anlamına gelmektedir (Zebîdî, Tâcu’l-arûs min cevâhiri’l-kâmûs, 38/46). Dua kelimesi ve müştakları, Allah’a niyaz anlamında Kur’ân-ı Kerim’de birçok ayette geçmektedir. Ayetlerde çoğunlukla dua, bilinen yaygın anlamıyla kullanılmaktadır. Ancak ibadet anlamı da bazı yerlerde konu edilmektedir (Furkân, 22/77). Dua denilirken ibadet ile irtibatı da göz önünde bulundurulmalı ve Hz. Peygamber’in nasihati hatırlanmalıdır. Resulüllah’ın yanında çocukken on yıl kalma bahtiyarlığına eren Enes b. Malik, Hz. Peygamber’in şöyle buyurduğunu aktarmaktadır: “Dua ibadetin özüdür.” (Tirmizi, Daavât, 1, H.N:3371) Dua, ibadetin özü olduğu gibi, özünde müstecab dua sahibi olanlar da bulunmaktadır. Nitekim hadislerde duası makbul kimseler hakkında bilgiler verilmektedir. Hz. Peygamber; mazlumun, yolcunun ve anne babanın duasını müstecab dualar arasında zikretmektedir. Anne baba, bir yavrunun hem maddi hem de manevi ihtiyaçlarını karşılar, ona hayır duaları ile destek olur, gönülden sohbetiyle rehber olur. Duasında çocuğunun dünya ve ahirette hayra erişmesi için sevgi ve merhametini dile getirir. Yavrusu için merhamet kanatlarını gererken şefkatli, hoşgörülü, samimi, saygılı, yüksek ahlaki değerlere sahip bir birey yetiştirmek için dua eder. Bu hayatta gayenin Allah’a kulluk etme olduğu şuuruyla hareket ederek evladını yaşamın gayesi hâline getirmeden ona rikkati ile muamele eder. Ebeveyn çocuğuyla kurduğu irtibatta, onun Allah’ın ikramda bulunduğu en güzel dünya nimeti olduğuna dair şükrün edası ve kulluğun gereği olarak Allah’a hamd eder. Rikkat, bir yönüyle dua ile varlık sahasına taşar, verilen en tatlı nimet ile irtibatlı bir şekilde farklı bir boyut kazanır. Evlat, ebeveynin en hassas, en narin tarafı oluverir. Bu sebeple onların duasını alma konusunda ısrarcı olmak gerekir.
Beddua ve ah edişlerinin de etkili olduğu şuuru ile onların gösterdiği şefkat ve merhamet ile onlara tatlı dil, güler yüzle muamele edilmeli ve kalpleri incitilmemelidir. Anne baba, evladından ümidini kestiği bir hâle gelmemelidir. Ebeveynin kıymeti her zaman bilinmelidir. Nitekim Cenab-ı Hak, Kur’an-ı Kerim’de mealen şöyle buyurmaktadır: “Biz insana anne babasıyla ilgili öğütler verdik. Annesi, güçten kuvvetten düşerek onu karnında taşımıştır; çocuğun sütten kesilmesi iki yıl içinde olur. Bunun için (ey insan), hem bana hem anne babana minnet duymalısın; sonunda dönüş yalnız banadır” (Lokmân, 31/14). Ayet-i kerimede Arapça “ş-k-r” fiili kullanılmaktadır. Yani ayet-i kerimede önce kulun, kendisini yaratan Rabbine şükretmesi ve hemen ardından kendisine veli olan ebeveynine teşekkürü ihmal etmemesi öğütlenmektedir. Evlat, anne babaya teşekkürü sitemkâr sözlerden uzak tatlı dille eda edebileceği gibi yaşlılık sebebiyle güç yetiremediği işlerde onlara kolaylık sağlamak suretiyle de eda edebilir. Bu yaklaşımı ile evlat en kıymetlilerinin gönlünü kazanmakta ve ebeveynin gönlünde birçok duaya gark olmaktadır. Bu duaların, zulme maruz kalmış mazlumun ve yolcunun duası gibi müstecab (kabul edilen) dualar sınıfında yer aldığı bizzat hadis-i şerifte bildirilince onların kıymetini bilmek, hayır duasına mazhar olmak ve gönüllerini kazanmak ebeveyn vasfına sahip olmaları ve bu vasfa İslam’da biçilen değer sebebiyle daha anlamlı hâle gelmektedir. Hadis-i şerifte ebeveynin duasını almak, herhangi birinin duasını almaktan ayrı bir yere konulmakta ve birçok kimsenin duasına takdim edilmektedir.
Anne baba yaşlandığında onların zaruri ihtiyaçlarını gidermek, her zaman manen onlara destek olmak çok mühimdir. Ashabdan Ebu Hureyre, annesinin Müslüman olması için Hz. Peygamber’den dua istemiştir. Hz. Peygamber de bu talep karşısında “Ya Rabbi, Ebu Hüreyre’nin annesine hidayet eyle!” diye niyazda bulunmuştur (Müslim, Fedâilu’s-Sahâbe, 158). Nihayetinde ise annesi Müslüman olmuştur. Ebu Hureyre’nin annesine gösterdiği ihtimam ve neticesi, bu ehemmiyeti özetlemektedir. Aynı ehemmiyet yine Ebu Hureyre’nin annesine yaşlılık çağında destek olması vesilesiyle de tezahür etmektedir. Annesi ona şöyle dua etmektedir: “Sen, yaşlı hâlimde bana nasıl iyilik ve ihsanda bulunduysan, Allah da sana öyle merhamet etsin” (Buhari, el-Edebu’l-Müfred, 18). Bir annenin evladına karşı en önemli vasfı müşfik olmasıdır. Bir evladın annenin şefkatine ve anne duasıyla Yaradan’ın merhametine nail olabilmesi ise büyük bir ihsan olarak görülmelidir.
FANİ DUNYA RADYO FORUM
