HAMİLELİKTE DİŞ SAĞLIĞININ ÖNEMİ
Hamilelik ağız ve diş sağlığı açısından son derece önemli bir süreçtir.
Hamilelik sırasında anne dişlerinden kalsiyum kaybı ve her hamilelikte annenin bir dişini kaybedeceği maalesef yanlış bir inanıştır. Fakat hamilelik sırasında ağız içerisinde bazı değişikliklerin olacağı da bir gerçektir. En önemli değişiklik östrojen ve progesteron hormon düzeylerindeki artıştır.
Eğer plak (yiyecek artıkları) uzaklaştırılmazsa dişeti iltihabına (gingivitis) neden olur. Bu durum "hamilelik gingivitisi" adını alır. Dişeti kırmızı, hacim olarak artmış, hassas ve kanamalıdır. Bu tablo daha çok 2-3 aylık dönemde hamile kadınların çoğunluğunu farklı şiddette etkiler. Eğer gingivitis zaten mevcutsa hamilelik sırasında şiddeti artabilir ve tedavi edilmezse periodontitise (alttaki kemik ve çevre dokuların iltihabı) ilerleyebilir.
Dişeti iltihabı dişlerin etkin olarak bakımı ve temizlenmesi ile önlenebilir. Her gün en az iki kez, mümkün olan durumlarda her yemekten sonra dişler fırçalanmalıdır. Her gün tüm dişlerde diş ipliği ile temizlik işlemi de yapılmalıdır.
Bulantı mevcutsa bunu giderebilmek için değişik yöntemler denenebilir. Soğuk suyla veya macunsuz fırçalama da bulantıyı azaltan bazı yöntemler olarak sunulabilir. Dengeli beslenme ile birlikte C ve B12 vitamin destekleri de ağız sağlığının sürdürülmesi açısından önemlidir. Diş hekimine daha sıklıkla gidilmesi de etkin bir temizliğin sağlanarak gingivitis gelişimini önlemede yardımcı olur.
Diş hekimi kontrolleri hamileliğin planlandığı dönemde yani hamilelik öncesinde olmalıdır. Çünkü bazı durumlarda hamilelik sırasında bazı tedaviler uygun olmayabilir. Hamilelikten önce bir diş hekimi kontrolü ile ağızda var olan mevcut problemler ortadan kaldırılır ve böylece hamileliğin ağız sağlığı açısından daha rahat geçmesi sağlanmış olur. Hamileliğin ilk 3 aylık döneminde ihtiyaç var ise temizlik yapılması uygundur. Diş hekimi hamileliğin kalan dönemi için bir tedavi takvimi hazırlayacaktır. İkinci 3 ayda da ağız dokularında meydana gelen değişikliklerin ve ağız bakımının etkinliğinin değerlendirilmesi ile birlikte tekrar temizlik önerilebilir. Duruma göre üçüncü 3 aylık dönemde de tekrar randevu verilebilir fakat tüm bu seanslar mümkün olduğunca kısa süreli olmalıdır.
Herhangi bir diş tedavisi için en uygun zaman 4. ve 6. aylar arasıdır. İlk ve son üç aylarda tedavi acil değil ise ertelenmelidir. Ancak şiddetli ağrının eşlik ettiği acil durumlarda tedavi hamileliğin herhangi bir döneminde yapılabilir. Anestezi ve ilaç verilmesini gerektiren durumlarda jinekolog ile irtibat kurulmalıdır.
Bu dönemde röntgenden mutlaka sakınılmalıdır. Ancak çok çok gerekli ise ve çok az dozlarda röntgen çekilebilir. Yine de acil olmayan ertelenebilecek tedavileri doğumdan sonraya bırakmak daha akıllıca olur.
Hamilelik döneminde vücuttaki dengenin bozulması dişlerin çabuk çürümesine uygun bir ortam yaratır. Bu dönemde dişlerin daha çabuk çürümelerinin nedenleri şunlardır;
İlk aylarda görülen kusmalardan sonra anne ağız bakımına yeterince özen göstermeyebilir.
Gebelik hormonlarının (östojen, progertron) etkisi ile dişetleri daha çabuk kanayan anne, dişlerini fırçalamaktan kaçınır.
Hamilelikte bebeğin, diş sağlığı için de annenin yapması gereken görevler vardır. Bebeğin diş gelişimi anne karnında başlar. Bu dönemde anne hem kendi sağlığı hem de bebeğinin diş gelişimi için dengeli beslenmeye dikkat etmelidir. Diş sağlığı için protein, A vitamini (et, süt, yumurta, sarı sebze ve meyveler) C vitamini (narenciye, domates, çilek), D vitamini (et, süt, yumurta, balık) ve kalsiyum (süt ve süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler) dan zengin gıdaların yeterince alınması gerekir. Bunun yanı sıra bilinçsiz ilaç kullanımından kaçınılmalıdır. Kullanılan ilaçlar bebeğin diş sağlığının yanı sıra genel vücut gelişimini de olumsuz yönde etkileyebilecektir. Tetrasiklinler dişlerde renklenmelere neden olur.
Kullanılacak her ilaç jinekolog kontrolü veya tavsiyesi ile olmalıdır.
Herkese sağlıklı ve mutlu gülüşler dilerim…
Diş Hekimi Protez Uzmanı.
Dr. Dt. Sertan Yılmaz.
FANİ DUNYA RADYO FORUM
