Arkadaş mı - Dost mu?
Allah’ın Resulü aleyhisselam buyurmuştur: “Kişi dostunun dini üzeredir. Binaenaleyh, sizden herhangi biriniz kiminle dostluk yaptığını iyice düşünüp tetkik etsin. (Ebu Davud; Tirmizi)
Sohbet ve arkadaşlığını istediğin bir kimsede beş haslet bulunmalıdır:
1) Akıllı olması.
2) Güzel ahlâklı olması.
3) Fasık olmaması.
4) Takva sahibi olması.
5) Dünyaya fazla düşkün olmaması.
Evet değerli kardeşlerim yukarıdaki maddeler ile günümüzdeki arkadaşlık ve dostlukların birçoğunu kıyaslayacak olursak; makam ve mevki, maddi çıkarlar, karşılıklı menfaatler…
Hal böyle olunca ne arkadaşlıklarda samimiyet ne de dostluklarda kalıcılık oluyor. En ufak bir olumsuzlukta hemen her şey bitiriliyor.
Mevlana’nın anlattığı bir hikâye vardır:
Baba ve oğul konuşuyorlarmış. Babası oğluna sormuş, “Senin kaç tane dostun var?”
Oğlan cevap vermiş: “Ohooo, yüzlerce...”
Babası, oğluna açıklamış.
“Bak oğlum” demiş, insanın bir sürü arkadaşı olabilir ama yüzlerce dostu olamaz. Dost dediğin diğer arkadaşlara benzemez. İnsanın hayatı boyunca ancak bir ya da iki tane dostu olabilir.
Oğlan “Saçma” demiş. “Benim bir sürü dostum var ve hepsi beni sever ve her zaman bana yardıma koşacaklarına eminim.”
“Öyle mi” demiş babası? “O zaman gel seninle bir test yapalım.”
Adam birkaç tane tavuk kesmiş ve başka birkaç ıvır zıvırla birlikte bir çuvala doldurmuş. Çuvaldan kanlar akıyormuş. “Şimdi git” demiş, “Bu çuvalı arkadaşlarına götür ve onlardan yardım iste. Çuvalı birlikte bir yerlere gömün.”
Oğlan çıkmış yola, bir arkadaşının kapısını çalmış, arkadaşı elindeki kanlı çuvalı görünce çocuğun yüzüne kapıyı kapatmış. Başka arkadaşları bir daha onlarla konuşmamalarını, görüşmemelerini rica etmişler. Çünkü hepsi çuvalın içinde bir ceset olduğunu sanmış.
Oğlan, yüzü allak bullak olmuş bir halde babasına dönmüş ve olanları anlatmış. Babası “İşte senin arkadaşlarının dostluğu bu kadar. Şimdi al bu çuvalı benim dostuma götür.” demiş.
Oğlan tekrar sırtlamış çuvalı, düşmüş yola. Babasının dostu kapıyı açıp, oğlanı ter içinde, elinde kanlı bir çuvalla görür görmez etrafa şöyle bir bakmış ve hemen almış içeriye. “Sen Ahmed’in oğlusun değil mi?” demiş? “Evet” demiş oğlan. “Ver elindekini” diyerek çuvalı almış. Arka bahçeye çıkarmış, arka bahçede bir çukur kazıp çuvalı gömmüş. Oğlana su ikram etmiş. Bu arada yetmemiş, gömdüğü yer belli olmasın diye sarımsak ekmiş oraya.
Oğlan ben artık gideyim demiş. Adam da babana söyle sarımsak tarlasına gözüm gibi bakıyorum demiş.Oğlan gitmiş babasına durumu anlatmış, “Gerçekten senin dostun varmış benim ise sadece sıradan arkadaşlarım…” demiş. “Yooo bitmedi” demiş babası; “Şimdi tekrar git, dostumun kapısını çal ve açar açmaz yüzüne okkalı bir tokat yapıştır.” Oğlan “Olur mu hiç öyle şey!” demiş. Babası “Olur olur, ancak o zaman anlayacaksın dostluğun ne demek olduğunu.” diye cevap vermiş.
Oğlan çaresiz, utana sıkıla tekrar düşmüş yola. Kapıyı çalmış. Babasının dostu kapıya çıkar çıkmaz da “Babamın size iletmek istediği bir şey var” demiş. “Nedir o?” demeye kalmadan oğlan okkalı bir tokat yapıştırmış babasının dostunun suratına. Üzülmüş bir yandan da, nasıl vurdum diye.
Babasının dostu demiş ki, “Benim de babana iletmek istediğim bir şey var... Söyle o babana biz bir tokata satmayız, koskoca sarımsak tarlasını!”
İşte böyle. Oğlan o zaman anlamış dostluğun değerini ve babasının “Yüzlerce arkadaşın olacağına bir dostun olsun yeter” derken ne demek istediğini...
Hadis-i şerifte buyruluyor ki “Her kim ki kardeşinin ayıbını örterse Allah da dünya ve ahirette onun ayıbını örter.” (Buhari; Müslim; İbni Mace)
Allah’ın Resulü aleyhisselam buyuruyor ki “Sizden herhangi biriniz arkadaşını sevdiği zaman ona ‘Seni Allah rızası için seviyorum’ diye haber versin”. (Ebu Davud; Tirmizi)
Kardeşlerini dünya ve ahiret meselelerinde uyaracaksın. Bütün bunları o çirkin fiilinden vazgeçsin diye yapmalısın. Onun ayıplarına dikkatini çekmelisin, kötüyü onun gözünde kötü göstermeli, iyiyi de kendisine iyi göstermelisin.
Fakat bunları yaparken hiç kimsenin bunları fark etmemesine dikkat edeceksin. Zira cemaat huzurunda yapılan tenkitler, azarlamaktan ve rezil etmekten başka bir şey değildir. Gizlice yapılan tenkitler ise şefkat ve nasihattir.
Çünkü Allah’ın Resulü şöyle buyurmuştur: “Mü’min mü’minin aynasıdır.” (Ebu Davud)
Başka bir hadis-i şerifte ise “Mü’min geç kızar, çabuk razı olup barışır.” buyrulmaktadır. (Irakî; Tirmizi)
Muhabbet ve buğz nefsî değil, Allah için olmalı ki Allah’ın razı olacağı, kardeşlik haklarına uyulan dostluklar kurabilelim.
FANİ DUNYA RADYO FORUM
