İyi ve Güzel Söz
Aziz Müminler!
Bir gün Peygamberimiz (s.a.s)’e sahabeden biri, “Kurtuluşun yolu nedir?” şeklinde bir soru sordu. Efendimiz, bu soru vesilesiyle tüm müminlere şu önemli tavsiyede bulundu: “Diline sahip ol! Fitneye bulaşma! Günahların için pişmanlıkla gözyaşı dök!”1
Değerli Kardeşlerim!
Dilimize sahip çıkmak sözlerimize ve konuştuklarımıza dikkat etmekle mümkündür. Zira sözlerimiz, sadece karşılıklı anlaşmamızı sağlamaz, aynı zamanda anlayışımızı, inancımızı, kanaat ve fikirlerimizi, hülasa karakter ve ahlakımızı ortaya koyar. Nitekim Sevgili Peygamberimiz (s.a.s.) bu hususa dikkat çekmek üzere şöyle buyurmuşlardır: “Kulun kalbi doğru olmadıkça imanı doğru olmaz. Sözü doğru olmadıkça da kalbi doğru olmaz.”2
Söz, özün, yani kalbin aynasıdır ve insanın sadece davranışını değil, aynı zamanda kader ve âkıbetini de belirler. Bu gerçeği Yüce Rabbimiz, hutbemin başında okuduğum âyet-i kerime ile şöyle haber vermektedir: “Ey iman edenler! Allah’a karşı gelmekten sakının ve doğru söz söyleyin ki Allah sizin işlerinizi düzeltsin ve günahlarınızı bağışlasın.”3
Meşhur bir özdeyişte de bu gerçek şöyle ifade edilmiştir: “Söylediklerinize dikkat ediniz, düşüncelerinize dönüşür. Zira düşünce duyguya, duygu davranışa, davranış alışkanlığa, alışkanlık değerlere, değerler karaktere, karakter de kadere dönüşür.”
Kardeşlerim!
Güzel ve nezih konuşmak insanın Allah’a verdikleri sözler arasında yer alır.4 Güzel söz; hakkı, doğruyu akla, dine, örfe uygun bir şekilde yumuşakça söylemektir. Yoksa insanların hoşuna giden şeyleri söylemek değildir. Aksi takdirde bu yalan olur. Yalan ise asılsız, mesnetsiz söz demektir.
Ayet-i kerimelerde başta kelime-i tevhid olmak üzere her türlü hayırlı ve güzel söz, kökü sağlam, dalları semaya uzanan ve her zaman meyve veren bir ağaca benzetilir. Başta şirk olmak üzere her türlü kötü söz ise yerden koparılmış ayakta durma imkânı olmayan köksüz bir ağaç gibidir.5
Kıymetli Kardeşlerim!
Söz, güzel olmanın yanı sıra ahlaklı ve nezih olmalıdır. Sözün bir ahlakı, bir âdâbı vardır. Mümin, konuşmasıyla zarafet ve nezaketini yansıtmalıdır. Onun kelâmı, güzel ve hoş olmalı, insanın gönlüne akacak şekilde, samimiyetle, gönülden söylenmelidir. Efendimiz (s.a.s), insanları etkilemek için yapmacık sözler söyleyenleri, ağzını eğip bükerek gösteriş amacıyla söz sarf edenleri Allah’ın sevmediğini haber verir.6 Müminin insanlara lânet okuyan, kaba, çirkin, kötü sözlerle hakaret eden biri olamayacağını vurgular.7 Sadaka diye tanımladığı güzel sözün, kişiyi cehennem ateşine karşı koruyan bir kalkan olduğunu bildirir.8
Kardeşlerim!
Mü’minler olarak, hepimize düşen görev, sorumluluk bilinciyle hareket ederek her daim hak ve hakikatin peşinden gitmektir. İnsanî ilişkilerimizde empati, saygı, nezaket ve anlayışı kendimize şiar edinmektir. Her bir sözümüzün, her bir işimizin kıyamet günü hesabının sorulacağını unutmamaktır.
Rehberimiz, Efendimiz (s.a.s.)’in “Ya hayır söyle ya da sus!”9 buyruğu her daim şiarımız olsun.
-----------------------------------------------------
1 Tirmizî, Zühd, 60
2 İbn Hanbel, III, 199
3 Ahzâb, 33/70-71
4 Bakara, 2/83
5 İbrahim, 14/24-26
6 İbn-i Hanbel, V, 378
7 Tirmizî, Edeb, 72
8 Tirmizî, Birr ve sıla, 48
9 Buhârî, Edeb, 31
Yaşar Akgül.
KULLUĞUN GEREĞİ ŞÜKÜR
Kıymetli Kardeşlerim!
Peygamberimiz (s.a.s) zaman zaman geceleri kalkar ve ibadet ederdi. Uzunca bir süre huşu içerisinde kıyamda dururdu. Gözyaşları eşliğinde secdeye kapanırdı. Gönülden Allah’a yakarışta bulunurdu. Onun bu haline gıptayla şahit olan Hz. Aişe validemiz, “Yâ Resûlallah! Rabbin geçmiş ve gelecek bütün günahlarını bağışladığı hâlde niçin bu kadar ibadet ediyorsun?” diye sordu. Allah Resûlü (s.a.s), değerli eşinin bu sorusuna nice anlam ve ibretlerle dolu şu cevabı verdi: “Allah’a şükreden bir kul olmayayım mı Ey Aişe?”1
Değerli Kardeşlerim!
Bizler, bu fâni dünyada birer misafir olarak bulunuyoruz. Gözümüzü çevirdiğimiz her yerde Allah’ın nimetlerini görüyoruz. Her lokmada O’nun ikramlarını tadıyoruz. Her nefeste O’nun bize bağışladığı hayatı yaşıyoruz. Biliyoruz ki bütün bunlar bizim içindir.
Bir an için duralım ve birkaç saat içinde sahip olduğumuz nimetleri şöyle bir hatırlayalım. O nimetlerin her biri ile nasıl buluştuğumuzun muhasebesini yapalım. O nimet, toprağın derinliklerinden çıkan bir ağacın meyvesi ise, Allah onu çeşitli aşamalardan geçirerek bizim için hazırlamıştır. Eğer o, bir damla su ise, Allah onu okyanuslardan bulutlara çıkarmış, bulutlardan yeryüzüne bizim için indirmiştir. Eğer o bir ışık ise, Allah onu uzayın derinliklerindeki güneş yoluyla bize göndermiştir.
Kardeşlerim!
Yüce Rabbimizin bu ikramlarını gördükten sonra, bir bakalım, bütün benliğimizi kaplayan o şükran duygusu bizi nerelere götürecek! İşte o zaman Rabbimizin bize bağışladığı bunca nimet arasında şükretmenin ayrı bir yeri olduğunu göreceğiz. Onun içindir ki, Yüce Rabbimiz, “Kim şükrederse kendisi için şükretmiş olur. Kim de nankörlük ederse, bilsin ki Allah her bakımdan sınırsız zengindir, övülmeye lâyıktır.”2 buyuruyor.
Aziz Kardeşlerim!
Şükür, Allah’ın emaneten verdiği nimetlerin kadrini bilmektir. Şükür, arzu ve isteklerin, hırs ve tamahın esiri olmaktan kendimizi koruyabilmektir.
Şükür, yaratılış gaye ve hikmeti doğrultusunda yaşamanın bir göstergesidir. Şükür, yapılan iyiliğe kör ve sağır kesilmemektir. Sadece varlığın kıymetini bilmek değil, yokluğa da sabredebilmektir şükür. “Hani Rabbiniz size şöyle bildirmişti: Eğer şükrederseniz elbette size nimetimi artırırım. Nankörlük ederseniz gerçekten azabım çok çetindir.”3 âyetinin bilinciyle şükür, her durumda Allah’ın gazabından rahmetine sığınmaktır.
Kıymetli Kardeşlerim!
Şükretmek sadece dille “Elhamdülillah, Ya Rabbi şükür” demek değildir. Asıl şükür, her nimeti, Allah’ın razı olacağı şekilde değerlendirmektir. Aldığımız her nefesin, hayatımızın, aklımızın, sağlığımızın, bütün imkânlarımızın kendine has bir şükrü vardır.
Mükerrem bir insan olarak yaratılmış olmamızın şükrü imandır. Kalbimizin şükrü, kin, nefret gibi kötü duygulardan uzak durmaktır. Zihnimizin şükrü Allah’ın yüceliğini tefekkür ve tezekkürdür. Dilimizin şükrü, Allah’ı zikirdir. Bedenimizin şükrü, her daim Allah rızası doğrultusunda yaşamak ve ibadetlerimizi eda etmektir. Malımızın şükrü, sadaka ve zekât vererek ihtiyaç sahiplerine infakta bulunmaktır. İlmimizin şükrü, öğrenci yetiştirerek, ardımızda kalıcı eserler bırakarak insanlığa faydalı olmaktır.
Kardeşlerim!
Gelin zihnimizi, kalbimizi, dilimizi, bedenimizi şükür nimetinden mahrum bırakmayalım. Ömrümüz, şükrümüzle bereketlensin. Şükrümüz, nimetlerimizin artmasına vesile olsun. Hamdimiz, bizleri Rabbimize yakınlaştırsın ve yüceltsin.
Hutbemizi, Peygamber Efendimiz (s.a.s)’in sıkça yaptığı bir dua ile bitirelim: “Allah’ım! Seni anıp zikretmek, nimetlerine şükretmek, sana en güzel şekilde kulluk etmek için bana yardım eyle!”4
-------------------------------------------------------
1 Müslim, Sıfâtü’l-münâfikîn, 81; İbn Hıbban, Sahih, II, 36
2 Lokmân, 31/12
3 İbrâhîm, 14/7
4 Ebû Dâvûd, Vitir 26
FANİ DUNYA RADYO FORUM
