İftira Atmak Psikolojik bir Rahatsızlığın Belirtisi Mi
Günümüzde gitgide yaygınlaşan kötü hasletlerden birisi de iftira atmak. Peki, nedir bu iftira atmak hastalığı Öncelikle kelimenin anlamını kavrayalım. İftira kelimesi firye mastarından türemiş bir kelimedir. Firyenin anlamı ise yalan söz uydurma dır. Şu halde iftira, çamur atma yalan isnat etme gibi anlamlara tekabül eder.
Psikolojide kişilerin geliştirdiği savunma mekanizmaları vardır. Bunlardan birisi de yansıtma . Bugünkü konumuza dâhil olacağından yansıtma mekanizmasını da kısaca açıklayalım. Kişi hoşnut olmadığı bir durum karşısında kendisini temize çıkartmak için var olan kötü durumu karşı tarafa aktarır. Başarısızlığın ardında bir bahane sunar. Bu sunuşta kesinlikle karşı taraf suçludur. Bir diğer yönelim de kendi yaptığı suçu başkasına atmaktır. Örneğin kopya çeken bir öğrencinin kopyayı çektiği arkadaşı için bu arkadaş benden kopya çekti diyerek kendisini aklaması bir yansıtmadır.
Son olarak narsisistik kişilik bozukluğuna değinip konumuza başlayalım. Narsisistik kişilik bozukluğu kişinin kendisini herkesten üstün gördüğü bir durum. Bu kişiler olmayan başarıları ile sürekli övünür ve çevreden övgü duymayı isterler. Etraflarındaki insanları kendilerine övgü yağdırdığı müddetçe arkadaşlığında tutar ve bu bitince o kişilerle bütün ilişkilerini keserler. Megaloman olarak da bilinen bu insanlar eleştirilere karşı çok duyarlıdır fakat kötü söylemlerden asla etkilenmezler. Yalnızca kendileri hakkında ne kadar beğeninin bulunduğunu bilmek için eleştirileri önemserler aksi durum ise onlar için hiç mühim değildir. Olumsuz eleştirilerden kesinlikle etkilenmezler.
İftira olmayan bir durumu karşı tarafa yakıştırmaktır. Bu gerek iffet için gerekse kişinin davranışları için yapılabilir. Özellikle topluma mâl olmuş insanlar iftiraya hedeftir. Zira kişileri itibarsızlaştırma çabası iftira ile mümkündür.
Bilinçaltında bulunan bastırılmış öfke karşı tarafa bir şekilde aktarılır. Kendi hayatının çok kirli olduğunu düşünen kişiler karşılarına temiz hayat süren birisi çıkınca delirecek gibi olurlar. Böyle durumlarda yapılacak en adice ve kolay şey karşı tarafa iftirada bulunmaktır. Örneğin iffetli bir kıza fuhuş yaptığını ima etmek. Bu tür yalan haberleri her yere yaymak. Sevdiği kızı terk eden adamın, soranlara beni terk etti diyerek vicdanını rahatlatması. Dini bilgiler üzerine ihtimal ile konuşulamaz din kesin bilgidir diyen birisine din için bilmiyorum ama şöyle olabilir dedi diyerek iftirada bulunmak. İftiranın türleri saymakla bitmez peki ne oluyor da bu insanlar iftira atıyorlar
Kendilerinin sahip olmak istedikleri bir konumda şayet siz varsanız narsisistik kişilik bozukluğu olanlar sizin birinci düşmanınızdır. Onların en sık başvurduğu yöntem olmayanı olmuş kabul etmek olduğundan iftirada bulunmak da onlar için normal bir durumdur. Yansıtma mekanizması ile eşlik eden bu hâlde iftira atan esasında kendisinde bulunan bir durumu karşı tarafa yükler. Örneğin gençliğinde gayri meşru bir ilişki yaşamış ve bunu utanç olarak görmüşse temiz bir insan onu rahatsız edeceğinden o temiz insana bu iftirayı atarak kendisini mutlu eder. Ya da kendi başına gelse felaket sayabileceği bir hâli intikam almak istedikleri için uydurur. Bilmiyorsan konuşma der çünkü kendisi bilmiyordur. Boş bir insansın der zira kendisi boştur. Hatta belki matematikten nefret ediyordur da bu sebeple matematik hocasının ardından küfürleri yağdırıyordur. Adamcağızın suçu ne bunu düşünmez.
Benzer şekilde kendisine iyilik ve yardımda bulunulan bir fakir de sırf hasetliği ve kıskançlığı yüzünden size iftirada bulunabilir. Nereden geliyor bu paranın musluğu seni geçende şöyle görmüşler diyerek olmayan bir durumu size isnat eder. Kendi gurur ve egosu tavan yapmış olan bu narsisistik kişilik bozukluğu olan insan, fakirliğini onur kırıcı bulmakta ve sizin yardımla onu ezdiğinizi düşünerek vehme kapılmakta savunma mekanizması olarak da iftira ile sizi alt etmektedir. Kısacası sizi o ezmekte böylece vicdanını kendince rahatlatmaktadır.
Kulaklarımızı kapatıp yolumuza bakalım
FANİ DUNYA RADYO FORUM
