Hayata Yeniden Başlamak İçin Bir Başlangıç Olarak Yedi Kural
İnsan; zamanla yıpranır. Zamanla duyguları aşınır. Bazen kendimizi hesaba çekip yenilemek gerekir. Yenilenmekten kasıt, iyi yönlerin terki değil; aşınan tarafların tamiri ve varsa olumsuz durumların tedavisidir.
1. Kendimizi toparlamanın veya yenilemenin ilk kuralı; bunun bir anda olmayacağını bilmektir. Olumsuz şeyler gibi olumlu şeylerin kazanılması da bir süreçtir. İnsan bir anda olumsuz durumlara kapılmaz ya da bir anda kötü olmaz. Bu bir süreçtir ve birden fazla şeyin bir araya gelmesi ile olur. İyi şeyler de aynıdır. Bir anda kazanılmaz. Bir anda başarı elde edilmez. Mesela ilim de bir anda elde edilmez. Çalışmakla ve sabırla olur. İlim, birden fazla parçanın toplamıdır. Bunun için de zaman ve azim gerekir.
2. İkinci husus, kendimizi toplamamıza ve yenilenmemize engel olan her şeyden kurtulabilmek ve vazgeçebilmektir. Bu şeyin ne olduğu önemli değildir. Zira hata yapmamıza neden olan ve iyilik yapmamıza engel olan her şey, bizim düşmanımızdır. Buna sevdiklerimiz de dâhildir.
3. Özellikle geçmiş, insanın kendini toplamasına engeldir. Geçmiş, geçmiştir. Farzedelim ki ölüp yeniden başladık hayata. Aslında “ölmeden önce ölmek” tam da bu son iki maddede ifade edilen şeydir. Yani gerekirse sevdiğimiz ve korktuğumuz tüm her şeyden kurtulmak gerekiyor. Aslolan, sağlıklı ve huzurlu olmaktır. Aslolan iman ve hayırlı ameldir. Bütün bunlar için sevdiğimiz ve geçmişte olan her şey feda edilebilir. Tabi gerekirse. Ama usulünce.
4. Son iki maddenin tamamlayıcı bir şartı; özellikle korkularla yüzleşmektir. Korkularla yüzleşmenin yolu da üzerine gitmektir. Kaçmak, sadece sorunları büyütür. İnsan, karşılaşmadığı ve elde etmediği şeyi abartır. Tıpkı, kavuşamadığı için Leyla’yı dünyanın en farklı kızı zanneden Mecnun’un; kavuşunca Leyla’nın sıradan bir kız olduğunu idrak etmesi gibi. Mücahit olmanın yolu da savaşa katılmaktan geçmektedir. Savaşa katılan kişi; kaçmaz veya şehit olmazsa mücahit, gazi, cesur ve kahraman olur. Kahraman olmanın başka bir yolu da yoktur. İnsan, üstüne gittikçe her şeyin sıradan olduğunu anlar. Alıştıkça bu şeyden korkmaktan veya ona gereksiz bağlanmaktan kurtulur.
5. Kaderde karşımıza çıkan fırsatları değerlendirmek de güzel şeyleri elde etmek için gereklidir. Kaderde karşımıza çıkan şeyler iki türlüdür: İlk olarak Allah, karşımıza güzel şeyler çıkarır. Bunları bilmek ve fırsatları değerlendirmek gerekir. Yoksa bu fırsatlar her zaman karşımıza çıkmaz. İkinci olarak olmayacak olan şeyleri hissetmek ve boşa zaman harcamamak gerekiyor.
6. Bir başka husus, elimizde olana göre tavır almaktır. Aslında bu, yukarıdaki maddenin tamamlayıcı bir unsurudur. Elinde olmayana göre hayal kurup plan yapmak, temennidir. Şeytan, çoğu zaman insanı temenniler ile aldatır.
7. Bu meselenin bir başka yönü, uzak geleceğe göre plan yapmak veya uzak gelecek için kaygılanmaktan vazgeçmektir. Yakın gelecek için gayret etmek, tevekkülün ve duanın gereğidir. Uzak gelecek için hayal kurmak temenni; uzak gelecekten korkmak ise gaflettir.
Özetle:
Hayat bir andır, o da bu andır. Geçmiş, geçmiştir; gelecek ise meçhuldür.
İyi bir gelecek, kötü bir geçmişi unutturur.
Aynı şeyleri yapmak, aynı sonucu doğurur. “İki günü eşit olan aldanmıştır” hadisi şerifini hem ilim hem de aynı şeyleri yapmama konularında da ele alıp değerlendirmek gerekiyor. Mevlânâ’nın “yeni şeyler söylemek lazım” sözü de güncel olanı okumak ve fırsatları değerlendirmek anlamındadır.
Turgut Akyüz.
FANİ DUNYA RADYO FORUM
