Dava sahibi ve Müslüman olmak
Kendinizi nasıl ve neye göre yetiştireceğiz Neleri öğrenmeli ve neleri bilmeliyiz.
İnsanlara sadece görünüşlerine göre mi muamele edeceğiz.
İnsanlarla ya da insanlara iş yaparken neyi esas alacağız.
Ya da çocuklarımızı ve diğer insanları nasıl terbiye edeceğiz Bilgi ve ahlak nasıl verilir.
Bu yazımızda; öncelikli olanın şahsiyet sahibi olmak ve insanlara da önce şahsiyet kazandırmak olduğu meselesini izah etmek istiyoruz.
1. Adam olmaktan kastımız; insanın fıtratına uygun davranması ve temel duygularını terbiye etmesi yani şahsiyet sahibi olmasıdır. Bunun için de kabalık, korkaklık, yalan, tembellik, ikiyüzlülük, ihanet, kıskançlık, cimrilik ve acizlik gibi kötü huylardan kurtulmak; kibarlık, cesaret, dürüstlük, çalışkan ve azimli olmak, mertlik, vefa, güvenilir olmak, cömertlik ve izzeti nefis gibi güzel hasletleri kazanmak/kazandırmak gerekiyor.
2. Müslüman olmak için de adam olmak şarttır. Kötü huylarını terbiye etmemiş ve güzel hasletleri kazan/a/mamış bir kişi, nerede olursa olsun, aynı şekilde davranacaktır. Korkak kimse, her zaman korkaktır. Cimri ise her durumda cimridir. İslam dini, aslında insanın temel duygularını terbiye etmeyi esas almıştır. Fakat fıtratı yani bu temel duygularını zedeleyen ya da tamamen kaybeden kimselerin terbiyesi mümkün değildir. Kalplerin mühürlenmesi olarak ifade edilen bu duruma örnek olarak vicdan, adalet ve insaf duygularını kaybetmiş olan Firavun ve Ebu Cehil verilebilir.
3. “Hatırlat. Zira nasihat fayda verir” ayeti kerimesi de yine şahsiyetli olanlar için geçerlidir.
Zira başka bir ayeti kerimede de “Hatırlat zira nasihat mümin olanlara fayda eder”
buyrulmaktadır. Yani nasihat, adam olana fayda verir. Şahsiyetini, insaf ve merhametini kaybetmiş kimseye nasihat fayda vermez.
4. “Bu Kur’an ile müminler için şifa ve rahmet indiririz. Fakat Kur’an, zalimlerin sadece zararını (ve isyanlarını) arttırır” ayeti kerimesi de nasihatin ve hatta her türlü eğitimin, şahsiyetli olmayan kimselere fayda yerine zarar vereceğini ifade etmektedir.
5. Anlaşma ve sözleşme de adam olan ile yapılır.
Bu yüzden münafık ve kâfirlere verilen sözlerin tutulması emredilmiş ancak tedbirin de elden bırakılmaması şiddetle tavsiye edilmiştir.
“İnsanlardan öyleleri vardır ki görünüşünden adam zannedersin… Ama onlar içi boş odunlardır” ayeti kerimesi, bu anlattıklarımızı çok güzel şekilde özetlemektedir.
6. Meslek ve ehliyet sahibi olmak için de esas olan şahsiyettir. Teknoloji ve bilimdeki gelişmelere rağmen insan unsurundan kaynaklanan hata ve ihmallere dair yığınla örnek, kastımızı anlatmak için yeterlidir.
7. Bilgi ve diğer insani hasletler için de öncelik, şahsiyetli olmaktır. Gelişmişlik, eğitim ve daha bir sürü özel yetenekler, gelişmiş medya ve yayın organları; insanlara şahsiyet kazandırmakta yetersizdir.
8. Şeytanı şeytan yapan, bilgi ve tecrübesidir. Yani şahsiyet olmadığından bütün bilgi ve beceriler, daha da tehlikeli bir hal almaktadır. Bilgi, yalancının profesyonel yalancı olmasına sebeptir.
Yine beceri, korkaklık ve cimriliğe engel değildir.
Eğitim de yine insanların geniş ufuklu ve ileri görüşlü olması için tek başına yeterli değildir.
9. Şahsiyet kazanmak için aile esastır. Zira insan, temel duygularını anne ve babasından miras alır.
Bu temel duyguların şekillenmesi için de yine aile terbiyesi ve görgüsü esastır. Bu yüzden eş seçerken, nesebi ve güzel ahlakı da dikkate almak gerekiyor.
10. Yani insan, bazı şeyleri öğrenerek elde edemez. Ya doğuştan meyillidir ya da ailede görerek, yaşayarak öğrenir. Bilgi ve diğer şeyler, bu kazanılmış temel meziyetleri geliştirmek ve hayata yansıtmak için gereklidir.
11. Çocuk parayla değil emekle terbiye edilir.
Bunun için gezmemizden, boş vaktimizden ve diğer boş uğraşlarımızdan, uykumuzdan fedakârlık yapmak icap ediyor.
12. Çocuğu terbiye etme vazifesi babanın sorumluluğundadır. Anne bu konuda babaya yardım edebilir. Fakat unutmamak gerekiyor ki bir evladın hesabı ahiret günü önce babasından sorulacaktır. Tabi ki kız evlat anneyi örnek alacaktır. Ancak bunların da idaresi ve planlanması babaya aittir.
13. Bu nedenle cennet annelerin ayakları altında iken baba da cennetin orta direğidir.
14. Evlatlarımızı ve öğrencilerimizi, bize hizmet etsinler ya da onlarla gurur duyalım diye değil, Allah rızası için yani karşılığını Mevlâ’dan bekleyerek yaparız.
15. Anne, baba ve hocalarla helalleşmenin tek yolu; evlatlarına ve öğrencilerine hizmet etmektir.
Yoksa bir evlat, asla maddi olarak anne babasının hakkını ödeyemez. Bir öğrencinin de yine aldığı ilimleri geri vererek hocalarıyla helalleşmesi mümkün değildir.
16. Terbiye etmekten kasıt, şahsiyet kazandırmaktır. Buna dilimizde EĞİTİM diyoruz.
ÖĞRETİM ise bilgi vermektir. Bilgi, ihtiyaca göre başka yerlerden de alınabilir. Ancak şahsiyet, transfer edilmez.
A’lâ, 9.
Zâriyât, 55.
İsrâ, 82.
Münâfikûn, 4
FANİ DUNYA RADYO FORUM
