Gelin Kayınvalide İlişkileri
Bu manilerle büyüyen insanların hayatlarında, gelin ve kaynana imajı nasıl olur sizce?
Evlenirken aslında iki kişi evlenmez, tarafların anne babaları da evlilik kurumunda çok önemli unsurlardır.
Aile büyükleri ve akrabalarla kurulacak sağlıklı iletişim evliliği olumlu anlamda etkilerken, eşin ailesiyle yaşanan anlaşmazlıklar evlilik ilişkisi üzerinde olumsuz hatta yıkıcı etkiler oluşturabilir.
Ne yazık ki toplumda çoğu evlilikte eşin ailesiyle yaşanan problemler kayınvalide-gelin üzerinde yoğunlaşıyor.
‘’Eşimle üniversitede tanıştık, birbirimize uygun olduğumuzu düşündük ve evlenmeye karar verdik.
Ancak kayınvalidem ilk günden itibaren benden hoşlanmadı. Kafasında başka bir gelin adayı varmış, ben ne yaptıysam bana karşı olan olumsuz duygu ve düşüncelerini değiştiremedim. 5 yıllık evliyim ama kayınvalidemin olumsuz tutum ve davranışları evliliğimizi hala ciddi olarak etkiliyor’’
‘’Benim 3 oğlum var kızım olmadı, büyük oğlumu evlendirirken, benimde bir kızım olacak diye o kadar mutluydum ki. Ama ne yazık ki gelin hanım beni sevmedi, benden hoşlanmadı, benim olduğum yerde durmak istemedi, oğlumu kıskandı, görüşmek istemedi. Şimdi sadece bayramlarda yarım saat gelip gidiyorlar, torunlarımı o kadar özlüyorum ki’’
Bu ve buna benzer gelin-kayınvalide hikayelerine Aile Danışmanlıklarımızda sıklıkla tanıklık ediyoruz.
Neden gelin- kayınvalide?
Aynı kişiyi, yani oğlu ve kocasını seven iki kadın.
Sudan sebeplerle anlaşamayarak hayatı önce kendilerine, sonra tüm aile bireylerine zehir edebilirler.
Gelin-kayınvalide arasındaki çekişmelerin belli başlı sebepleri şunlardır:
Ön yargılar; Kimi zaman gözlemlenen hatalı ilişki modelleri veya kimi zaman yakın çevrenin yönlendirici ifadeleri kişilerde ön yargılara ve dolayısıyla daha tanımadan yanlış düşünce ve davranışlara neden olur. Mesela, daha evlenmeden kendisine söylenen “Kaynanana kendini ezdirme, fazla hizmet edip sakın hizmete alıştırma, kaynana milleti gelinini kıskanır.”türünden yanlış yönlendirmeler gelin adayını etkileyeceği gibi; “Oğlunu kaptırma, gelini çok şımartarak tepene çıkarma.“ türünden yanlış yönlendirmeler de kayınvalideyi olumsuz davranmaya itebilir. Ya da girişte örnek verdiğimiz maniler, toplumsal hafızada önyargılara neden olabilir.
İlişkinin bir güç savaşına dönüşmesi; Aynı erkek için daha önemli ve öncelikli olduklarını ispatlamak istemeleri. Bazen annelerin oğullarını kaybetme endişesine bağlı olarak gelini üzerinde tahakküm kurma isteği (başkasını yönetme isteği), bazen de gelinin ‘benim dediğim olur’ inatlaşması.
İletişim hataları; Kayınvalide ve gelin arasında, evliliğin başından itibaren yaşanan sıkıntıların hiç dile gelmemesi veya sıkıntıların saldırı cümleleri ve eleştiriler şeklinde dile gelmesi problemlerin oluşmasına, çatışmaların ilerlemesine neden olmaktadır.
Negatif geçmiş yaşam tecrübeleri; Gelin açısından çocukluğunda yaşadıkları, babaannesi ve annesi arasında yaşanan olumsuzluklar etkili olabildiği gibi, kayınvalide açısından da kendi kayınvalidesiyle yaşadığı olumsuzluklar gibi negatif tecrübelerin hali hazırdaki ilişkiyi olumsuz etkilediği görülebilir.
Bazı kişilik özellikleri; Alınganlık, kıskançlık, bencillik, bağımlılık, cahillik, bazen de ruhsal hastalıklar problemlerin yaşanmasına neden olabilmekte.
Olaylara ve bireylere göre değişen daha nice sebepler…
Kayınvalide-gelin ilişkilerinin iki ayağı vardır. Biri kişiye özel durumları ifade eden kısım; diğeri topluma mal olan, toplumu ilgilendiren kısımdır.
Şöyle ki; yaşanan ilişkilerin çatışmaya dönüşmesi durumunda başta arada kalan erkek, varsa ailedeki çocuklar ve yakın çevre bu ilişkiden olumsuz etkilenir.
Mesela çocuklar hem hâlihazır yaşantılarında akrabalarıyla ilişki kurmada sıkıntı yaşarlar hem de ileride kendi kuracakları aile hayatına annelerinin ve babaannelerinin yaşamış olduğu çatışmayı yansıtırlar.
Bununla birlikte çevresinde gelin ve kaynana arasındaki çatışmalara şahit olup evliliğe negatif bakan insanların sayısı hiç de az değildir. Ayrıca çatışmalı ilişkilere şahit olup evliliğe adım atan bireylerin ön yargılı bakış açılarıyla yuvalarını kurmaları bir başka ailede de benzer problemlerin olma ihtimalini doğurur.
Gelin-kaynana çatışmasından kurtulmak için yapılması gerekenler:
- Her iki tarafın birbirlerine karşı anlayış ve saygı çerçevesi içerisinde yaklaşması, yani empati yapması. Kavga etmek yerine birbirini anlamaya çalışmak çatışma ve çekişmelerin önüne geçebilir.
-Kayınvalide her şeyden önce gelinini bir yabancı ve bir düşman gibi görmemelidir. Kayınvalide, gelinine ’kızım’ der ve kızı gibi davranırsa, gelin de onu annesi gibi görecek ve ona göre hareket edecektir.
- Kayınvalide büyüklüğünü bilmeli, gelinin acemilik ve gençlik hatalarını büyütmemelidir. Özellikle de hatalarını başkalarının yanında söyleyip gelini mahcup etmek çok yanlıştır.
-Kayınvalide oğlu ve gelinin ayrı bir aile hayatlarının olduğunu kabul etmeli, onlar ihtiyaç hissetmedikçe müdahale etmemelidir.
-Gelinde gözlemlenen yanlışlar yapıcı bir biçimde kendisiyle baş başa konuşulmalı. Kesinlikle oğullarına gelinlerini şikâyet etmemelidir.
-Günümüzde biz istesek de, istemesek de görüşler, anlayışlar, adetler hızla değişmektedir. Bu nedenle, kayınvalide bazı değişiklikleri kabullenmeli ve sık sık ’bizim zamanımızda böyle değildi’ diye inatlaşmamalıdır.
- Gelini kendi aile ve akrabalarından uzaklaştırmak doğru değildir.
-Çocuğun yanında annesi asla kötülenmemeli ve küçük düşürülmemelidir."
-Gelin kendisine ve kendi annesine nasıl davranılmasını istiyorsa eşinin annesine de öyle davranmaya gayret etmelidir.
-Gelin, kayınvalidesine kaynana gözüyle değil, sevdiği eşinin annesi olarak bakmalıdır. Şayet kayınvalidesini memnun ederse eşini de memnun edeceğini, üzerse de eşini üzeceğini bilmelidir.
- Aynı şekilde eşinin akrabalarına karşı iyi davranmalıdır. Yaşlı olan kayınvalidenin, gençlere göre daha sabırsız, daha tutucu olabileceğini dikkate alan gelin daha fedakar olmaya çalışmalıdır.
-Arada küçük sorun olduğunda hemen kendi annesine aktarmak yerine öncelikle kendi arasında çözmeye çalışmalıdır. Gelin tatlı dil, güler yüzün gücünden yararlanmalı, kayınvalidesine ’anne’ demeli zaman zaman onu takdir etmelidir.
-Zaman zaman kayınvalidesine akıl danışır, görüşünü alırsa, hem onun tecrübesinden faydalanır, hem de onu memnun etmiş olur."
Rabbim herkese yuvasında sevgi, anlayış ve saygı dolu huzurlu bir yaşam nasip etsin.
Amin.
FANİ DUNYA RADYO FORUM
