Gönderen Konu: Kurban (Okunma sayısı 161 defa)

fanidunya · « : Temmuz 12, 2021, 08:56:36 ÖÖ »

Kurban

Kurban Nedir?

Kurban,ibadet niyeti ile belirli vakitte, belirli nitelikleri taşıyan hayvanı kesmektir. Buna ‘’Udhiyye’’ denir.

Kurban mali ibadetlerden birisidir. Bu, cenab’ı hakk’ın ihsan buyurduğu varlığa bir şükran borcudur.

Konu ile ilgili olsrak Kur’an’ı kerimde şöyle buyrulmuştur:

Hz. İsmail babası İbrahim a.s ile beraber yürürürüp gezecek çağa gelince:

Yavrucuğum, rüyada seni boğazladığımı görüyorum; bir düşün, ne dersin? Dedi. Hz İsmail de:

Babacığım, emrolunduğun şeyi yap, inşallah beni sabredenlerden bulursun dedi.

Her ikisi de teslim olup babası oğlunu alnı üzerine yatırınca:

Ey İbrahim, rüyayı doğruladın. Biz Muhsinleri böyle mükafatlandırırız. Çünkü bu gerçekten, bir imtihandır, dedik.

Biz oğlunun yerine ona büyük bir kurbsanlık fidye verdik. Geride gelecekler arasında ona iyi bir ün bıraktık. ‘’İprahim’e selam’’ dedik. Biz, Muhsinleri böyle mükafatlandırırız. Çünkü Mü’min kullarımızdandır. ( 1)

Hz. İsmailin yerine bir koyunun kurrban edilmeş olması, Cenab’ı hakk’ın insanlığa büyük bir lütfudur.

İşte kurban, Hz. İbrahim’den sünnet olarak bize intikal etmiştir.

Kurban, insanın Allah’a yakınlaşmasına vesile olan bir ibadettir. Kurban kelimesinde bu mana vardır. İnsan bu görevi yerine getirmekle yani kurban kesmekle Hz. İbrahim gibi Allah’a ve O’nun emirlerine olan bağlılığını, gerektiğinde o’nun rızasını kazanmak için her fedakarlığa hazır olduğunu göstermiş olur. Bu itibarla bütün ibadetlerde olduğu gibi, kurbanda da iyi niyet ve ihlas esastır.

Kur’an’ı Kerimde:

‘’Onların ne etleri ne de kanları Allah’a ulaşır. Fakat o’na sadece sizin takvanız ulaşır. ( 2 ) Buyrulmuştur.

Esasen Allah Teala ancak takva sahiplerinin yapmış oldukları ibadetleri kabul eder.

Peygamber Efendimiz de, amellerin kıymetinin ancak niyete göre olacağını kim neye niyet ederek bir işi yapmışsa eline niyet ettiği şeyden başka bir şeyin geçmeyeceğini bildirmişlerdir.

Buhari, İman. 41; Müslim. İmare 45

Kurban, aynı zamanda İslam’daki sosyal yardımlaşma ve dayanışmanın bir başka örneğidir. Her gün yer yüzünde binlerce hayvan kesilir ve bundan çoğunlukla varlıklı kimseler yararlanır. Halbuki kurban Bayramın’da, bir dini görevi getirmek niyetiyle kesilen kurbanlardan, daha çok yoksullar ve hayır kurumları istifade eder.

Ayrıca, bundan önemli geçim kaynağı olan hayvancılığı teşvik de vardır.

KURBANIN HÜKMÜ.

Kurban, İmam’ı Azam Ebu Hanife’ye göre vaciptir. Dediler.

‘’Rabbin için namaz kıl ve kurban kes ‘’ ( 3 )

1 – saffat 102, 111

2 – hacc 37

3 – kevser 2

Ayet’i celilesinin delaletiyle Peygamber Efendimizin:

‘’kimin hali vakti yerinde olur da kurban kesmezse namazgahımıza yaklaşmasın.’’ ( 4 ) hadiisndeki ağır bir uyarıdır ( 5 )

Böyle bir uyarı, ancak vacip olan ibadetin terki için yapılır. Yani kurban vacip olmasaydı, onu terk eden için, böyle bir uyarı olmazdı. ( 6 )

Bir kimsenin üzerinde zekat. Hac, sadaka’i fıtır, yemin kefareti ve kurban borcu olduğu halde vefat edip, bu borçlarının ödenmesi için malının üçte birini etse, ki ancak malının üçte birini vasiyet edebilir. Malının üçte biri yeterse borçlarının tamamı ödenir. Yetmediği taktirde, önce zekat borcu ödenir. Çünkü bu borçları içersinde en önemli olanı zekattır. Bu borcu ödedikten sonra malı artarsa haccı yaptırılır Bundan sonra fitre borcu ödenir. Daha sonra da yemin kefareti verilir ve en son malı kalırsa kurban borcu ödenir.

4 – İbn mace, adahi 2

5 – Şafilere göre kişi için ömründe bir defa kurban kesmek Sünnet’i Ayn. Ev halkı ise Sünnet’i Kifaye’dir. Yani ev halkının geçimlerini sağlamakla yükümlü olan kişi kurban keserse, aile halkı yükümlülükten kurtulur.

6 - Ebu hanife’nin dışındaki alimler Şafii, maliki ve hanbeli ile Hanefilerden İmam Ebu Yusuf ve İmam Muhammed’e göre ise Kurban vacip değil, sünnet’i müekkedir.

KURBANLA YÜKÜMLÜ OLANLAR

Aşağıdaki şartlarıtaşıyan kimselerin kurban kesmesi vaciptir:

Müslüman olmak.

Akıllı olmak.

Ergenlik çağına gelmiş olmak.

Hür olmak.

Mkim olmamak. Yani misafir olmamak.

Nisap miktarı mal veya paraya sahip olmak.

Fakire nisap miktarı mal veya paraya sahip olmayana kurban kesmek vacip olmadığı gibi misafire – yolculuk halinde bulunan kimseye – de vacip değildir.

Hz. Ebubekir ile Hz. Ömer misafir olduklarında kurban kesmemişler; hz. Ali de:

‘’Misafire Cuma namazı ile kurban borç değildir.’’ Demiştir. Şayet seferi olan kimse nafile olarak kurban keserse caizdir, kesmediği taktirde soeumlu olmaz.

KURBAN NİSABI

Nisap, denen zenginlik ölçüsü demektir.

Kurban nisabı: kişinin temel ihtiyaçlarından yani oturacak evi, evinin yeter derecede eşyası, binek için olan vasıtası, kullanacağı silahı, 3 kat elbisesi, kendisinin ve geçim üzerine olanların bir yıllık nafakaları ve borçlarından başka 20 miskal – 80.18 gram altın veya bunun değerinde para veya eşyaya sahip olmaktır. Bu nisaba sahip olan kimseye Kurban Bayramında kurbanı kesmasi vacip olur.

Zekat nisabı ile kurban nisabi aynı olmakla beraber, zekat nisabında olduğu gibi kurban nisabında, malın artıcı olması şart olmadığı gibi, üzerinden 1 yıl geçmiş olması da aranmaz. Daha önce fakir iken, kurban kesme günlerinde zengin olan kimseye kurban kesmek vacip olur.

KURBAN EDİLECEK HAYVANLAR

Kurban: koyun , keçi, sığır, mande ve deveden olur.

Bu hayvanların erkekleri kurban edilebileceği gibi, dişileri de kurban edilir.

Bunlardan devenin 5, sığır ile manda’nın 2 ve koyun ve keçinin 1 yaşını doldurmuş olması gerekir. Ancak koyun 6 ayı tamaladığı halde, 1 yaşını doldurmuş gibi gösterişli olursa bu da kurban edilebilir. Keçi olmaz, onun mutlaka 1 yaşını doldurması lazımdır.

Bu hayvanların dışında hiçbir hayvan kurban edilmesi sahih olmaz.

Bir koyun veya keçiyi bir kişi kurban edebilir. Fakat sığır, manda ve deve, 7 kişiye kadar ortaklaşa kurban edilebilir. 7 kişiyi geçmemek şartıyla ortakların tek veya çift olmaalrında bir fark yoktur.

Ortaklaşa kurban kesecekler hep birlikte hayvanı satın alırlar veya içlerinden birine satın alması için vekalet verirler. Bir kişinin kendisi için satın aldığı böyle bir hayvana sonradan başkaları da ortak olabilir; ancak bu mekruhtur.

Ortakların hepsi, yönleri değişik olsa bile buna kurban niyetiyle katılmak durumundadırlar. Mesela ortaklardan biri vacip olan kurbanı, diğer adak kurbanı, bir diğeri de nafile kurbanına niyet etmiş olsa, böyle ibadet niyetiyle katılmış bulunmaktadırlar. Fakat ortaklardan biri herhangi bir ibadet niyetiyle değil de, et almak maksadıyla katılmış olsa, bu sahih olmaz ve diğerleri de niyet etmiş oldukları kurbanı kesmiş sayılmaz.

KURBANA MANİ OLAN HALLER.

Kurban, bir ibadet olduğu için, kurbanlık hayvanların kusuesuz olmaalrı gerekir. Bazı kusurlar vardır ki bunlar, hayvanın kurban olmasına engeldir.

Bu kusurlar şunlardır.:

İki gözü veya bir gözü kör olan.

Kemiklerinde ilik kalmayacak kadar zayıflamış olması.

Kesim yerine yürüyüp gidemeyecek kadar topal olan.

Kulağının veya kuyruğunun 3 / 1 den fazlası kopmuş olan.

Dişlerinin yarıdan fazlası dökülmüş olan.

Doğuştan kulağı olmayan.

Memesinin ucu kesilmiş olan.

Koyun ve keçide bir, sığırda iki memesi kurumuş olan.

Boynuzlarından biri veya ikisi kökünden kırılmış olan.

İlaçla sütü kesilmiş olan.

Pislik yiyip de bir süre japsedilip temiz yiyeceklerle beslenmemiş olan.

Burnu kesilmiş olan.

Dilinin çoğu kesilmiş olan.

Ölüm derecesinde hasta olan.

Hayvanlar kurban edilemezler.

Boynuzsuz veya boynuzu biraz kırılmış, dişlerinden biraz dökülmüş olan ile burulmuş hayvanların kurban edilmesi caizdir. Yaşlılığı sebebiyle sütten ve dölden kesilmiş olan, kulağı yarılmış, delinmiş, kırılmış ve buzağılı olan hayvanları kurban etmek sahih ise de mekruhtur.

Kurbanın sahih olmasının şartları.

Kurbanın sahih olmasının şartları şunlardır:

1 – Kurban edilecek hayvanda, kurban olmasına engel engel kusurların bulunmaması.

2 – Kurbanın vaktinde kesilmiş olması.Kurban kesme günleri, bayram namazı kılınan yerlerde namazdan sonra olmak üzere, bayramın ilk 3 günüdür. Arefe günü veya bayramın ilk üç gününden sonra kurban kesilmez. Nitekim bir hadis’i şerifte:

‘’Bu günümüzde bizim için ilk yapılacak şey namaz kılmaktır. Ondan sonra evlerinize dönüp kurban kesmek olacaktır. Her kim böyle yaparsa, sünnetimize uygun iş yapmış olur. Kim önce kurban keserse, o da ancak ailesine sunduğu bir ettir, kurbandan bir şey değildir. ( 7 ) buyrulmuştur.

( 7 ) Buhari adahi, 1; Müslim, adahi, 1

Kurbanın rüknü

Kurbanın rüknü, kurban edilmesi caiz olan hayvanlardan birini kesmektir. Hayvan kesmeden canlı olarak veya bedelini yoksula vermekle kurban ibadeti yerine getirilmiş olmaz. Bu saka olur. Kurban edilmek üzere satın alınan hayvan, herhangi bir sebebden kesilmeyip bayram günü çıkarsa, eğer mevcut ise diri olarak hayvanın kendisi, mevcut değilse veya satın alınmamış ise değeri sadaka olarak fakirlere verilir. Ertesi yıla bırakılmaz. Hayvan diri olarak fakire verilirse bunun etinden onu fakire veren kimse yiyemez.

DEVAM EDECEK.

DİYANET İŞLERİ, BAŞKANLIĞI İSLAM İLMİHALİ.

YAZARLAR.

LÜTFİ ŞENTÜRK. - SEYFETTİN YAZICI.

fanidunya · « **Yanıtla #1 :** Temmuz 15, 2021, 09:04:28 ÖÖ »

Kurbanı kimler keser

Kurbanı, kesebiliyorsa kendisi, kesemiyorsa ehil olan birisine veklet vermek süretiyle kestirir ve kendisi de orada ise hazır bulunur Çünkü PEYGAMBERİMİZ, KIZI HZ Fatma’ya:

‘’Kkurbanın kesilirken hazır bulun. Zira işlemiş olduğun her günah, kurban kanının ilk damlası yere düştüğünde bağışlanır.’’ ( 8 )

Peygamberimizin de kurbanı kesmek için vekalet verdiği bilinmektedir.

Kurbanlarını bulundukları yerin dışında kestirmek isteyenler, bir tanıdıklarına vekalet vermek süretiyle kestirebilirler.

Kurbanları, Müslüman olan erkekler ve kadınlar keser.

Her ne kadar ehl’i kitabaın usulüne göre kestikleri helal ise de, kurban ibadet olduğundan onu imkan varsa Müslüman kesmesi daha uygun olur.

Kurban nasıl kesilir.

Hayvan, incitilmeden kesilecek yere götürülür. Devenin dışındakiler kıpleye karşı sol tarafları üzerine eziyet edilmeden yatırılır. Kolaylık olması için ilk üç ayağı bağlanır. Sonra kesecek olan:

‘’allahü ekber, Allahü ekber, la ilahe illallah vellahü ekber, Allahu ekber ve lillahil hamd. Bismillahi Allahu ekber’’ diyerek ara vermeden büyük ve keskin bıçakla keser.

Bu ayet’i kerime ile duayıokumadan sadece… Bismillahi Allahu ekber, yahut… Bismillah deyip keserse yine caiz olur.

Usulüne göre bir kesim yapmış olmak için hayvanın yemek ve nefes borularıyla iki şah damarının kesilmesi gerekir. Hayvan henüz ölmeden başını bedeninden ayırmak ve derisini yüzmeye başlamak mekruhtur.

Kurban kesildikten sonra sahibi, Allah rızası için iki rek’at namaz kılar. Sonra da dua ederek Cenab’ı hak’tan dileklerde bulunur.

Kurban etinin taksimi

Deve ve sığır gibi hayvanlar ortaklaşa kurban edildiğinde etleri ortakalr arasında tahmini olarak değil, tartılarak taksim edilir. Ancak bir ailenin fertleri için kurban edilecek olursa bu taktirde etin taksim etmeleri gerekmez.

Diğer taraftan ortaklaşa kurban kesenler, kurban etinin tamamen yoksullara dağıtacak veya bir kuruma vercek olurlarsa bu taktirde de kurban etini taksim etmeelri gerekmez.

Kurban etinin hepsini yoksullara sadaka olarak dağıtmak veya kendisi ve çoluk çocuğu için alıkoymak caiz ise de, en uygun olanı: kurban etini üçe taksim edip; birini kurban kesmeyenen yoksullara sadaka olarak dağıtmak, bir bölümünü de akraba, tanıdık ve komşulara ikram etmek, birini de kendi çoluk çocuğu ile yemektir.

Müslüman olan komşulara kurban etinden hediye etmek caiz olduğu gibi, Müslüman olmayan komşulara da vermek caizdir.

Şayet kurban kesen kimsenin çoluk çocuğu kalabalık ve hali vakti çok iyi değilse, kurban etini sadaka ve hediye olarak dağıtmayıp tamamını çoluk çocuğu için alıkoyması daha uygun olur.

Kurban derisi

Kurban derisini seccade veya evde kullanılacak bir şey yapmak caiz olduğu gibi bir fakire veya hayır işlerine hizmet eden bir kuruluşa vermek de caiz olur.

Kurban derisi, kurbanın bir parçası olduğundan satlması caiz olmaz. Kurbanı kesene kasap ücreti olarak da verilmez.

Nitekim Peygamber Efendimiz:

‘’Kurbanın derisini satan kimsenin kurbanı yoktur, yani kurban kesmemiştir’’ ( 9 ) Buyurmuşlardır. Peygamberimizin bu sözleri ile, kurbanın derisini satarak parasını yemenin doğru olmadığını belirtmiştir.

Eti yoksula dağıtılması gerekli kurbanlar.

Bazı kurbanlar vardır ki, etinin tamamen yoksullara dağıtılması veya yedirilmesi gerekir. Bu kurbanlar şunlardır.

1 – Adak kurbanı

Bu kurbanı adayan kişinin kendisiyle fakirde olsalar çocukları ve onların çocukları, anne babalarıyla her iki taraftan dedeleri ve büyük anneleri gibi bakmakla yükümlü olduğu kimseler ve zengin olanlar bu kurban etinden yiyemezler. Bu kurban kesildikten sonra tamamen yoksullara dağıtılması gerekir.

2 – Bir kimsenin hayatta iken yaptığı vasiyeti üzerine, öldükten sonra varisleri tarafından malının üçte birinden kesilen kurban.

Bu kurbandan da ölünün varisleriyle zenginler yiyemezler. Bunun da yoksullara dağıtılması gerekir.

Ancak ölünün vasiyeti olmaksızın varisleri tarafından ölü için kesilen kurban böyle değildir. Bu kurbandan onu kesenler de yiyebilir.

3 – Kurban günlerinde herhangi bir sebeple kesilmeyen ve sadaka olarak verilmesi gereken kurbanlar.

Bu kurban da yenmez. Yoksullara sadaka olarak verilmesi gerekir.

4 – Ortaklaşa kurban kesenlerden bir kısmı edaya, bir kısmı da kazaya niyet ederse bu hayvanın eti kurban kesenler ve yakınları tarafından yenmez; tamamı sadaka olarak dağıtılır. Çünkü kurban bayramı günlerinde kesilmeyen kurban kaza edilemez. Bu, kurban olmaktan çıkıp sadakaya dönüşür. Bu sebeple örneğimizde sadaka hükmündeki hisse kurban olmayacağı için hisselerden birinin et maksadıyla durumunda olduğu gibi eda niyetiyle kesilen hisseleri de kurban olmaktan çıkarır.

Akika kurbanı

Doğan çocuk için kesilen kurbana akika kurbanı denir.

İslamdan önceki cahiliye devrinde Araplar kız çocuğunu istemezler, hatta kız çocuklarını diri diri gömerlerdi. Erkek çocukları için de AKİKA kurban keserlerdi.

Peygamberimiz; kurbanı, Allah’a şükür maksadıyla hem erkek, hem de kız çocukları için kesilmesi şekline getirerek önceden uygulanmakta olan cahiliye adetini değiştirdi ve isyan manası taşıyan AKİKA kelimesini de TAAT manasında olan NESİKE ye çevirdi. Doğan çocuğun yedinci günü bir koyun veya keçi keserek ziyafet vermek ve çocuğun saçını tıraş etmek mubahtır. Yani dileyen yapar, dileyen yapmaz.

Maliki ve Şafii meseplerine göre müstehap, hanbelilere göre de sünnettir.

Nesike kurbanı, çocuğun doğumunun yedinci veya ondördüncü, veyahutta yirmi yedinci günü kesilir. Yedinci günü kesmek daha faziletlidir.

Çocuğun doğumundan itibaren buluğ çağına gelinceye kadar da kesilebilir.

Kesilen bu kurban yenilir, yedirilir ve başkalarına da sadaka olarak verilir.

( 8 ) Mecma’z – Zevaid ve Menbau’ 1 Fevaid c.6 s. 17 Hadisi tebareni rivayet etmiştir.

( 9 ) Et- Tergib ve ‘ t – Terhib c.2 s.156 Hadisi Hakim rivayet etmiştir.

DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI YAYINLARI..

İSLAM İLMİHALİ.

YAZARLAR:. LÜTFİ ŞENTÜRK - SEYFETTİN YAZICI.

FANİ DUNYA RADYO FORUM

FANİDUNYA FM MOBİL (Yenilendi)

FANİDUNYA FM

Gönderen Konu: Kurban (Okunma sayısı 161 defa)

fanidunya

Kurban

fanidunya

Ynt: Kurban

BENZER KONULAR