Kadir Gecesi 3
Elimizdeki Mushaflarda 97. Sure olarak yer alan Kadir suresi, alimlerin çoğunluğuna göre Hicretten sonra Medine-i Münevvere’de nazil olmuştur. Allah (C.C.) bu sureye: “Biz onu (Kur’anı) Kadir Gecesi’nde indirdik, Kadir Gecesi’nin ne olduğunu (ya Muhammed) sana bildiren şey nedir?” diyerek bir soru ile başlıyor. Kur’an-ı Kerim’de bu üslupta bir soru ile başlayan başka sureler de vardır:
“Hâkka nedir? Kâria nedir? Maksat muhataptan cevap almak değil, devamında gelecek konunun önemine dikkatini çekmektir. Kadir Suresi’nde de bu girişten sonra Kadir Gecesi hakkında çok önemli hususlar bildirilmiş, bin aydan hayırlı olduğu, meleklerin o gece yeryüzüne indiği, fecre kadar sulh-selamet dolu olduğu şeklinde Müslüman’ı heyecanlandıran bir mana âleminden bahsedilmiştir.
Kadir Gecesi’ndeki bu meziyetleri gören başta ashab-ı kiram olmak üzere herkes bu gecenin eşsiz fazilet ve bereketinden hisseyaâp olmak için hangi gece olduğunu merak etmiş ve Rasulullah’a sormuşlar, hatta aralarında rüyasını görenler bile olmuştur. Ancak Peygamberimiz (S.A.V.) bunlara verdiği cevaplarda belirli bir gün vermemiş, sadece araştırmalarını tavsiye etmiştir.
Nitekim Ayşe validemizden gelen Buharî rivayetinde Rasulüllah (S.A.V.): “Kadir Gecesi’ni Ramazan’ın son on günündeki tek gecelerde arayın” buyurmuştur.
Abdullah b. Ömer’den gelen Buhari ve Müslim rivayetinde şöyle denilmektedir: Ramazan’ın son yedi gününde ashaptan birkaç kişiye rüyalarında Kadir Gecesi gösterildi. Peygamberimiz (S.A.V.): “Sizin rüyanızı ben de görüyorum, son yedi geceye rastlıyor. Öyleyse onu arayan son yedi gece içinde arasın” buyurdu.
Abdullah b. Abbas’tan gelen Buhari rivayetinde Rasulullah şöyle buyuruyor: “Onu Ramazan’ın son on gecesinde arayın, Kadir Gecesi kalan dokuz içindedir, yedi içindedir, beş içindedir”.
Zirr bin Hubeyş’ten gelen Müslim rivayetine göre Übeyy bin Ka’b onun Ramazan’ın yirmi yedinci gecesi olduğunda hiç şüphe etmemektedir. Hatta “kim yılın tamamını ihya ederse Kadir Gecesi’ni bulur” diyen İbnü Mes’ud hakkında: “Allah rahmet eylesin o, insanlar tembellik yapmasın istedi, aslında o, Kadir Gecesi’nin Ramazan’da, son on günde ve yirmi yedinci gecesinde olduğunu kesin biliyor” demiştir.
Bu kadar hayırlı ve bereketli bir gecenin zamanın meçhul bırakılmasının hikmetini İmam Bağavî şöyle açıklar: “Allah (C.C.) Cuma günündeki icabet saatini, beş vakit arasındaki “vüsta” namazını, Kur’an’da geçen esmâ-i hüsnası arasında yer alan “ism-i âzamı”nı, kıyamet vaktini, rızasının hangi ibadetlerde ve gazabının hangi günahlarda olduğunu çeşitli hikmetlerden dolayı gizlediği gibi, ibadet ve tâatte daha gayretli olsunlar diye Kadir Gecesi’ni de Ramazan’ın son on günü içinde gizlemiştir” (Hâzin Tefsiri, Kadir Suresi, 4/452).
Değerlendirme:
Kadir Gecesi’nin zamanı konusunda Rasulüllahtan (S.A.V.) gelen rivayetler farklı olunca alimlerin görüşlerinin de farklı olacağı âşikârdır.İbnüÂbidin bunların kırk altıya kadar ulaştığını kaydetmektedir (Hâşiyet’ü-İbnÂbidîn, 2/137). İmam Nevevî Müslim şerhinde bunları sayarken sahabe ve diğer alimlerin çoğunun 23. gece dediklerini, yine sahabeden bir gurubun da 27. gece dediklerini ifade eder (8/57-58).
Ancak Müslümanlar Ramazan ayı gibi, Ramazan ve Kurban Bayramı günleri gibi, hac günleri, Cuma günü ve namaz vakitleri gibi ibadetlerde “kesin vakit” takip etmeye alışık oldukları için Kadir Gecesi’nin de böyle olmasını arzu etmiş,böyle bir gecenin bereketinin, zaman ihtilafları arasında kaybolup gitmesine gönlü razı olmamış, uygulamada 27. gece öne çıkınca huzura ermiştir. Abdullah b. Mes’ud’un: “Müslümanların güzel bulduğu Allah katında da güzeldir” sözü ile de Ramazanın 27. gecesini bir mesnede oturtup “o gece işte bu gecedir” niyeti ile ihya etmek, ilmî ihtilaflara takılıp hiçbir şey yapamamaktan hayırlıdır.
FANİ DUNYA RADYO FORUM
