KARAR ALMAKTA ACELE ETMEYİNİZ - ETMEYELİM
Bu yazıda karar vermemizi ve düşünmemizi etkileyen bazı hususları özetlemek istiyoruz.
Zira insan, bazı önemli kararlarını anında almak zorunda kalabiliyor. Ya da bir anlık kararımız, çok şeyi etkileyebiliyor.
Bunları bilmek, kendimizi ve karşımızdakini buna göre değerlendirmek, daha uygun olacaktır.
Uykusuzluk; insanın bedeni ve ruhunu etkilediği için doğal olarak duygularımızı ve aklımızı da etkilemektedir. İnsan, uykusuz kaldığında, aşırı kaygılı ve tedirgin, fevri veya başka kötü davranışlara sahip olabilir.
Uykudan yeni uyanmış bir kimse için de aynı olumsuz durumlar söz konusudur.
Gece, insan üzerinde bazı tesirler bırakmaktadır.
Ecdadın; “sabahın şerri, gecenin hayrından efdaldir” derken işaret ettikleri bazı önemli hususlar vardır. Felak Suresi’nde de yine gecenin şerrinden Allah’a sığınılması tavsiye edilmiştir.
Hasta iken, korkmuşken, üzgün ve öfkeliyken; karar almaktan kaçınmalıyız. Aynı şekilde karşımızdakiler de bu durumda iken onlara anlayışlı davranmak ve yol göstermek uygun olacaktır.
Açlık da yine insanı olumsuz etkileyen şeylerdendir. Bu yüzden Efendimiz (S.A.V.), özellikle de Ramazan ayında, yemek hazır ise namazdan önce iftar yapılmasını tavsiye buyurmuşlardır.
Ayrıca insanın aciz ve unutkan olduğunu da unutmamak gerekiyor. Yani her zaman her şeyi bilemeyebiliriz. Ya da bilsek de unutabiliriz. Yanlış karar verebiliriz. Bu yüzden nasihatleşme ve istişare tavsiye edilmiştir.
İnsan bir şeyi ilk defa gördüğünde veya bir şeyle ilk kez karşılaştığında da verecek olduğu tepki sağlıklı olmayacaktır. Bu yüzden tanımadığımız şeye münker diyoruz. Münker aynı zamanda “hoşa gitmeyen” anlamına da gelmektedir. “Kişi bilmediğinin düşmanıdır” sözü de insanın ilk defa karşılaştığı bir şeye hemen alışamayacağına işaret ediyor. Şu halde bir işi hemen yapamıyoruz diye vazgeçmemek gerekiyor. Böyle durumlarda kendimize ve karşımızdakine fırsat vermek, uygun olacaktır.
Yani önemli kararlardan önce bu gibi olumsuz durumlardan kurtulmak gerekiyor. Aslında insan, her zaman sağlığına, beslenmesine, uykusuna, kalp huzuruna dikkat etmelidir.
Bunlar eksik olduğunda, yapacak olduğumuz işler tam olmadığı gibi böyle durumlarda yapacak olduğumuz ibadetler de eksik olacaktır. Özellikle önemli kararlardan önce birkaç gün beklemek ve hatta uyumak önemlidir. Uyku esnasında insan ruhu ve aklı, kendini düzenler ve gözden geçirir.
Aynı şey bedenimiz için de geçerlidir. Öğrenmede de bu süreç önemlidir. Bu yüzden uykudan önce ve sonra öğrenilen şeylerin zihinde daha kalıcı olduğu kabul edilmektedir.
Fakat diğer taraftan bütün bunların hata yapmamızı meşru kılmadığını da unutmamak gerekiyor. Zira Efendimiz (S.A.V.), olaylar karşısında ilk tepkinin önemli olduğunu, sabrın efdalinin de ilk andaki sabrın olduğunu; yani kızıp üzüldükten sonraki sabrın pek de önemli olmadığını ifade buyurmuşlardır. Ahlakın terbiye edilmesi ve olgunlaştırılmasına yönelik tüm faaliyetlerin de amacı aslında budur.
Örneğin Musa Aleyhisselam, çok korktuğu ve üzüldüğü anlarda, Allah’a isyan etmemiş ve Allah’a sığınmıştır.Yusuf Aleyhisselam, kuyuda yalnızken ve kardeşleri tarafından ölüme terkedilmişken; hatta harama zorlandığında, sağlıklı karar vermiştir.
Eyüp Aleyhisselam, onca hastalığına ve tüm sevdikleri tarafından terk edilmesine rağmen ibadet, itaat ve duadan vazgeçmemiştir.
Hazreti Hacer, Mekke’de yalnız başına bırakıldığında, Allah’a ve ailesine karşı olan görevlerini ihmal etmemiştir.
İnsan acizdir ve hata yapması mazur görülmüştür. Ancak daima hatalarını düzeltmeye çalışmalıdır. Hata ediyor diye de hatalarını düzeltmekten vazgeçmek yanlıştır.
Hayat bir yoldur. Düşeriz, kalkarız. Yoruluruz. Ama yola devam ederiz. Acıkırız, yolumuzu kaybederiz. Bazen başka şeylere takılırız, oyalanırız. Ama sonra yine yola koyuluruz.
Turgut Akyüz.
FANİ DUNYA RADYO FORUM
