A Vitamini Nedir - Faydaları Nelerdir
A vitamini, retinol, retinal ve retinil esterler gibi yağda çözünebilir retinoidin genel adı olup gıda kaynağının bir hayvan mı yoksa bir bitki mi olduğuna bağlı olarak; Hayvanlardan elde edilen gıdalarda bulunan A vitamini, önceden oluşturulmuş vitamin A veya retinol olarak adlandırılır. Meyve ve sebzelerde bulunan A Vitamini provitamin A karotenoid olarak adlandırılır. Karotenoidler insan hücrelerinde retinole dönüşürler ve A vitamini aktivitesi gösterirler.
Diğer provitamin A karotenoidler alfa-karoten ve beta-kriptoksinindir. Karotenoidlerden en fazla A vitamini aktivitesi gösteren bileşik ise beta-karotendir.
Vücuttaki A vitaminin fazlası retinil esterler halinde karaciğerde depolanır.
A Vitamini Faydaları Nelerdir?
A vitamini faydaları şu şekilde sıralanabilir:
Yeterli miktarda A vitamini alabilmek, gece körlüğünün gelişmesini önleyebilir ve görme yetinizin yaşa bağlı olarak azalmasına engel olabilir.
Diyetinizde yeterli A vitamini olması, bağışıklık sisteminizin sağlıklı kalmasına ve en iyi şekilde çalışmasına yardımcı olur.
Aknenin önlenmesi ve tedavisinde A vitamininin kesin rolü belirsizdir. Yine de, A vitamini bazlı ilaçlar genellikle şiddetli akne problemlerinde kullanılır.
Önerilen miktarda A vitamini tüketmek, kemiklerinizi korumanıza ve kemiklerde oluşabilecek kırık riskinizi azaltmanıza yardımcı olabilir.
Yeterli miktarda A vitamini tüketimi, üreme sağlığı ve hamilelik sırasında bebeklerin sağlıklı gelişimi için gereklidir.
Özetle A vitamini vücudun çok farklı metabolik faaliyetinde yer alabilmektedir. Bağışıklık sistemi, görme yetisi, cilt bunların başlıcalarıdır.
A Vitamini İçeren Yiyecekler Nelerdir?
A vitamini bulunan besinler iki grupta ele alınmaktadır. Hayvansal kaynaklı gıdalarda retinol halinde bulunurken bitkisel kaynaklı gıdalarda ise karotenoidler şeklinde (en fazla aktif olan beta karoten) bulunmaktadır. A vitamini birçok gıdada doğal olarak bulunur; süt ve tahıl gibi bazı gıdalarda da mevcuttur. A vitamini olan besinler:
Sığır karaciğeri gibi et ürünleri.
Yumurta sarısı.
Somon gibi bazı yağlı balık türleri.
Yeşil yapraklı sebzeler ve brokoli, havuç ve kabak gibi diğer yeşil, turuncu ve sarı sebzeler.
Kavun, kayısı ve mango dahil meyve grubu.
Kahvaltılık gevrekler.
A vitamini bulunan besinlerin neler olduğunu detaylı öğrenmek için “A Vitamini Bulunan Besinler” yazımızı okuyabilirsiniz.
A Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
Gelişmiş ülkelerde bu eksiklik nadir görünmekle birlikte, gelişmekte olan ülkelerdeki birçok insan dahi yeteri kadar A vitamini ihtiyacını karşılayamayabilmektedir.
A vitamini eksikliği riski taşıyan kişiler genellikle hamile kadınlar, emziren anneler, bebekler ve çocuklardır. A vitamini eksikliğinin 6 belirtisi aşağıdaki gibidir:
A vitamini cilt onarımında önemli bir rol oynar ve iltihapla savaşmaya yardımcı olur. Dolayısıyla eksikliği cildin iltihaplanmasına sebep olabilir.
A vitamini eksikliği, bitot lekeleri olarak da bilinen kuru gözlere, körlüğe veya kornealarda ciddi bozulmalara yol açabilir. Eksikliğin ilk işaretlerinden biri, genellikle gözün gözyaşı üretememesidir.
Yeterli miktarda A vitamini göz sağlığı için çok önemlidir. A vitamini eksikliğinin bir diğer olası belirtisi ise gece körlüğüdür.
Yeterli A vitamini almayan kadın ve erkekler doğurganlık sorunu yaşayabilir. Ebeveynlerdeki düşük A vitamini düşüklere veya doğum kusurlarına da yol açabilir.
A vitamini eksikliği çocukların boy uzama döneminde oldukça etkilidir. Besinler ile birlikte A vitamini takviyesi almak, büyümeyi artırabilir.
A vitamini takviyeleri, zayıf çocukları enfeksiyonlara karşı koruyabilir, ancak diğer gruplarda enfeksiyon riskini artırabilir. Yüksek A vitamini seviyesine sahip yetişkinler daha az boğaz ve göğüs enfeksiyonu sorunuyla karşılaşabilir.
A Vitamini Günde Ne Kadar Alınmalı?
A vitamini 4 yaş ve üzeri sağlıklı bireyler tarafından günde 800 mcg kadar alınabilir. Doktor tavsiyesi ile kullanımlarda doktorunuzun belittiği kadar A vitamini almanız gerekir.
Not: Herhangi bir sağlık sorununuz var ise gıda takviyelerini kullanmadan önce doktorunuza danışmanızı tavsiye ederiz.
FANİ DUNYA RADYO FORUM
