Bağırsak Hastalıklarından Korunma
Geçen yazımızda bağırsakta yaşayan trilyonlarca bakteri ve mikroorganizmanın olduğundan, bunların vücudumuza, beslenmemize ve özellikle de sağlığımıza çok önemli katkı ve yararlarının bulunduğundan söz etmiştik.
Günümüzde dünya nüfusunu etkileyen sağlık sorunlarından çoğuna bozuk ve hasarlı bağırsakların sebep olduğunu da eklemiştik.
Sağlıklı bağırsak florası değişikliğinin obezite, enflamatuvar (iltihabi) bağırsak hastalığı, irritabl (huzursuz) kolon, astım, depresyon, otizm, anksiyete, Alzheimer ve bunama, alkol ve madde bağımlılığı, şizofreni gibi pek çok hastalığa yakalanmaya sebep olduğu veya kolaylaştırdığı artık bilinmektedir.
Yine başta mutluluk hormonu serotonin % 70-80’inin bağırsaklarda salgılandığından mikrobiyota dediğimiz bakteri dengesinin bozulması ile mutsuzluk, hüzün ortaya çıkmaktadır.
Bağışıklık sistemimizin önemli bir miktarı yine bağırsaklarda oluştuğundan bozulması durumunda değişik enfeksiyonlardan kansere kadar her türlü rahatsızlığa zemin hazırlanmaktadır. Bu yüzden iyi bakterileri mutlu ve sağlıklı tutmalıdır.
Peki, bağırsaklarımızı sağlığına kavuşturmak için ne yapabiliriz? Şimdi de dikkat etmemiz gereken hususları sıralamak istiyoruz:
*Antibiyotik kullanımına dikkat: Bağırsak enfeksiyonuna yakalandığımızda antibiyotik kullanırız. Bu ilaçlar bedenimizde pusuya yatmış hastalık yapıcı bakterileri öldürür, ama aynı zamanda içimizde yaşayan yararlı bakterilere de zarar verir. Hâlbuki bu bakteriler sağlıklı olmamıza yardım ederek önemli bir iş yaparlar.
*Özellikle çocuklara antibiyotik rasgele verilmemelidir.
*İşlenmiş, paket, ambalajlı ve beyaz unlu gıdalardan, fast food’tan uzak durmalı: Eklenen renklendirici, kıvam artırıcı, koku ve aroma veren kimyasallar yararlı bakterilerin canlı kalmasını zorlaştırmaktadır.
*Doğumun sezaryenle değil doğal yolla olması:
Doğumdan önce kolonda hiç bakteri bulunmaz. Bebek vajinal kanaldan doğarsa, ilk bağırsak florasını anneden alır (orada bulunan iyi bakterileri). Araştırmalar sezaryenle doğan bebeklerde daha az yararlı ve potansiyel olarak daha çok bakteri bulunduğunu gösteriyor.
*Bebeğin anne sütüyle beslenmesi: Anne sütü çocuğun hayatta kalması için mümkün olan en iyi avantajı sağlayacak tarzda tasarlanmıştır. İçeriği, süper besin maddelerinin listesi gibidir.
Ağız-meme ucu temasıyla iyi bakteri alabilirler ve anne sütü bağırsak florasını beslemek için mükemmeldir. Bebeklere eksiksiz bir beslenme sağlaması yanında mamalarda olmayan etki göstererek mikrobiyotasını da destekler.
*Toprakla daha çok haşır neşir olma: Çevresel mikroplara maruz kalma yararlıdır.
*Egzersiz yapma: Egzersiz, yaşlanma sürecini geciktirir; obezite, kalp hastalığı, kanser, diyabet hatta depresyon riskini düşürür. Aktivite; kalori yakarak, kalbi güçlendirerek, ruh halini düzelterek ve yaşa bağlı fiziksel düşüşü iyileştirerek yemek yemeye karşı bir denge oluşturur. Ayrıca immün sistemi güçlendirerek yaşlanmanın ve inflamasyonun etkilerini en aza indirmeye yardımcı olur, mikrobiyotayı olumlu etkiler.
*Açık havada güneşin altında yürüyüş yapmak
*Alkol ve sigara kullanmamak
*Gece yememek, günde en az 14 saat aç kalmak: Kısa vadede duygudurum bozukluklarına iyi gelir, uzun vadede de zihinsel ve bilişsel bozukluklara karşı koruyucudur.
*Rafine şeker özellikle de yüksek fruktozlu mısır şurubundan kaçınmak
*Probiyotikler: Vücuttaki yararlı bakterilerin sayı ve çeşitliliğini artıracak gıdaları tüketmeye özen gösterilmelidir. Probiyotik gıdaları hastalıkları tedavi etmek amacıyla değil, sağlıklı beslenmenin bir parçası olarak yaşama dâhil etmek en doğrusudur. Ekşi maya ile hazırlanmış tam (komple) ekmek, ev yapımı yoğurt, peynir, kefir, sirke, boza, tarhana, turşu mutfak kültürümüzde var olan ve probiyotik açısından zengin gıdalardır.
*Prebiyotikler: En fazla sebze ve meyvelerde (özellikle soğan, sarımsak, pırasa, bezelye, kuşkonmaz, enginar, buğday, arpa, çavdar, yer elması, domates, muz, mürdüm eriği) bulunmaktadır.
*Lif oranı yüksek beslenme: Lifli gıdalar bağırsaktaki faydalı bakterilerin çoğalmasına yardımcı olurlar. Yer elması, soğan, sarımsak ve muz iyi kaynaklardır.
Sefa Saygılı.
FANİ DUNYA RADYO FORUM
