Hamilelikte Beslenme
Hamilelik Öncesi Sağlıklı Beslenmenin Önemi
Bebek bakımı bebeğin doğduğu gün değil gebe kalınmadan önce başlayan bir yolculuktur. Bu yüzden gebelik planlanmaya başlandığı süreden itibaren sağlıklı yaşam kurallarına uyulması gerekir. Sağlıklı beslenme, düzenli yürüyüş ya da egzersiz ve düzenli uyku bu anlamda üç önemli unsurdur.
Hamilelikte anne adayı ne tüketiyorsa bebeğin de aynı besinleri tükettiğini söyleyebiliriz. Hatta işin ilginç kısmı bir çalışmaya göre bebek annenin gebe kalmadan üç ay önceki beslenmesinden dahi etkilenebilmektedir. Bu sebeple hamilelik düşünülmeye başlandığı andan itibaren beslenmeye daha fazla dikkat edilmelidir.
Sağlıklı Hamilelik Süreci Nedir?
Çağımızın yaygın hastalıkları anne ve bebek sağlığını da etkilemektedir. Başta obezite, diyabet, hipertansiyon, polikistik over sendromu (PCOS) olmak üzere pek çok hastalığın varlığı, hamilelik sürecinin kalitesini etkiler. Bu sebeple herhangi bir hastalığı olan annenin önce diğer hastalıklarının tedavi sürecine uyması gerekir. Diyetisyen kontrolünde hamilelik dönemine özgü beslenerek, doktor ve fizyoterapist tavsiyelerine uygun gerekli yürüyüş ve egzersizler yaparak, kaliteli uyku ve yüksek seviyede stres yönetimi ile bu süreç sağlıklı geçirilebilir.
Hamilelikte Sağlıklı Beslenme
Hamilelik boyunca anne adayında bebeğin büyümesi ve ihtiyaçlarının karşılandığı ortamdan dolayı ağırlık artışı gözlenir. Ortalama 9-12 kg’lık artış normaldir. Bu miktar, annenin gebe kalmadan önceki vücut ağırlığına göre değişebilmektedir.
Hamileliğin ilk üç ayında beslenme ihtiyaçları belirgin bir artış göstermese de anne adayının sağlığı için yeterli ve dengeli beslenme kurallarına uymak gerekir. Üçüncü aydan sonra bebeğin gelişimine yönelik beslenmede bir artış söz konusudur.
Bebeğin sağlıklı büyümesi ve gelişmesi için anne adayının gebelik öncesi sürede ve gebelik sürecinde fazla ya da az değil yeterli ve dengeli beslenmesi gerekir.
Hamilelikte Doğru Besin, Doğru Miktar
Süt Grubu: Gebelik süresince günlük üç porsiyon bu gruptan tüketilmelidir. 1 su bardağı süt veya kefir, 4 yemek kaşığı yoğurt ve 2 su bardağı ayran tüketen anne adayı bu gruptan yeterli düzeyde almış olur. Gebelik boyunca en önemli mineral gruplarından olan kalsiyumun bağırsaklardan emilimi iki katına çıkar. Eğer anne adayı süt grubundan yetersiz besleniyorsa yeterli kalsiyumu almıyordur ve besinlerle kalsiyum alamayan bebek, annenin depolarını tüketecektir. Buradaki eksikliğin önemini anlamak için çok doğum yapan ve yetersiz beslenen kadınların erken yaşta dişlerinin döküldüğü veya kemik ağrılarının başladığı örnek verilebilir.
Meyve ve Sebze Grubu: Vitamin, mineral, antioksidan ve posa bakımından zengin bu grup gebelik boyunca günde 5 porsiyon tüketilmelidir. Ne kadar farklı ve renkli meyve, sebze tüketilirse o kadar farklı ve yararlı besin öğesi anneyle bebeğe geçer.
Et Grubu: Hamilelikte günlük 7 porsiyon bu besin grubundan tüketilmelidir. Her gün iyi pişmiş 1 yumurta, 1-2 dilim olgunlaştırılmış peynir, 4 köfte kadar iyi pişmiş et, tavuk veya balık tüketilerek bu gruptan gelen başta protein ve demir olmak üzere gerekli diğer besin öğeleri de sağlanmış olunur.
Tahıl Grubu: Vücut temel enerji kaynağı olarak kullandığı bu grubu hamilelik süresince de her gün düzenli olarak almalıdır. Her ana öğünde 2-3 dilim tam buğday ekmeği veya çavdar ekmeği tüketilmeli ya da ekmek tüketilmediğinde 4-6 yemek kaşığı bulgur pilavı veya esmer makarna tüketilmelidir. Beyaz un ve beyaz undan yapılan tatlılardan, hamur işlerinden, patates kızartmasından olabildiğince uzak durulmalıdır.
Yağ Grubu: Özellikle beyin gelişimi için önemli olan bu grup da günlük yeterli düzeyde alınmalıdır. Her gün 2 ceviz ve 8-10 badem tüketilmeli, yemekler ve salatalar çok yağlı olmayacak şekilde zeytinyağı ile hazırlanmalıdır.
Hamilelikte Besin Güvenliği
• Hamilelik boyunca pastörize edilmemiş peynirler; çiğ süt; çiğ ya da az pişmiş et, tavuk, balık, yumurta ve kabuklu deniz ürünlerinden uzak durulmalı.
• Cıva içeriği yüksek olduğundan dolayı büyük dip balıkları tüketilmemeli.
• Bebeğin ve annenin sağlığı için kısıtlayıcı beslenilmemeli, uzun süre aç kalınmamalı.
• Özellikle ilk üç ayda ve sonrasında da bitki çayları tüketilmemeli.
• Kafein içeren siyah çay, yeşil çay, kahve ve çikolatadan uzak durulmalı. Günlük en fazla bir küçük fincan kahve tüketilmelidir.
Büşra Akyol
Diyetisyen
FANİ DUNYA RADYO FORUM
