Bağışıklık Sistemi ve Beslenme
Bağışıklık ve Bağışıklık Sistemi
Bağışıklık (immunite), vücuda giren yabancı bakteri, virüs, mantar, protein ve her türlü dış tehdide karşı organizmanın doğasında var olan veya sonrasında kazanılmış bir korunma mekanizmasıdır. Bağışıklık sistemi ise organizmaya zarar verecek dış tehditlere karşı çeşitli hücreleri ve bunların çalışma sistemini kapsayan genel bir addır. Bağışıklık sistemi çok karmaşıktır, hâlâ bilinmeyen pek çok yönü vardır.
Bağışıklık Sisteminin Önemi
Bağışıklık sistemi, vücudun muhafızıdır. Muhafızı olmayan bir kale nasıl saldırılara maruz kalır ve düşman tarafından işgal edilirse bağışıklık sistemi güçlü olmayan bir vücut da dışarıdan gelebilecek herhangi bir tehdide karşı savunmasız kalacak ve organizmanın çalışmasında önemli aksaklıklar meydana gelecektir.
Bağışıklık sisteminin ne kadar önemli olduğunu en son Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkıp tüm dünyayı etkisini altına alan Covid-19 isimli virüsün yol açtığı salgınla bir kez daha anlamış olduk. Bu salgında hayatını kaybedenlerin çoğunun yaşa veya yaşam tarzına bağlı olarak bağışıklık sistemi zayıf kişiler olduğunu gördük.
Bağışıklık Sistemini Etkileyen Faktörler
Bağışıklık sisteminin çeşitli dış etkilerle bireyden bireye değişebilen bir yapısı vardır. Beslenme, egzersiz, yaş, psikolojik faktörler ve stres bu sistemi etkileyen başlıcalarıdır.
Bağışıklık Sistemi Nasıl Güçlendirilir?
Bağışıklık sisteminin güçlü olması için denge ve uyum çok önemlidir. Düzenli ve sağlıklı yaşam tarzını benimseyerek bu sistemi ayakta tutabilir, olumsuz durumlara karşı vücudunuzun en iyi şekilde savunmasını sağlayabilirsiniz.
Sağlıklı beslenme ve ideal kiloda olmak
Sigara ve alkolden uzak durmak
Düzenli egzersiz yapmak
Yeterli uyku uyumak
Hijyene dikkat etmek
En az stres, en fazla farkındalık sahibi olmak bağışıklık sistemini güçlendirmek için yapılması gerekenlerdir.
Bağışıklık Sistemi ve Beslenme
Beslenme, bağışıklık sistemimizin çalışması ve işlevinin kuvvetlenmesi için son derece önemlidir. Herhangi bir besinin tek başına bağışıklık sistemini güçlendirdiğini söylemek doğru olmaz. Bununla beraber bağışıklığın güçlenmesine yardımcı olduğu bilinen bazı vitamin ve mineraller vardır. Vitaminler A, C, E, B6 ve folik asit iken; mineraller çinko, selenyum, demir ve bakırdır. Güçlü bir bağışıklık sistemi için esas olan, yeterli ve dengeli beslenmektir. Yeterli beslenme, vücudun ihtiyacı olan miktarda enerji ve besin ögesi almayı kapsarken daha önemli olan kısım dengeli beslenmektir. Beslenme düzeninize her besin grubundan besinleri dengeli bir şekilde katmanız gereklidir.
Yeterli ve dengeli beslenmek için besin gruplarını öğrenir ve beslenme düzenine gerektiği kadar adapte edebilirseniz güçlü bir bağışıklık sahibi olmanız mümkündür.
Sebze ve meyve grubu: Günlük 3 porsiyon meyve, 2-4 porsiyon sebze ve her ana öğünde iyi yıkanmış yeşilliklerden oluşan bir salata tüketilirse bağışıklık sistemini güçlendirmede etkili, gerekli vitamin ve minerallerin çoğu sağlanır. Ne kadar renkli ve çeşitli sebze ve meyve tüketilirse vücut için o kadar çok yararlı bileşikler alınmış olur.
Süt grubu: Süt, yoğurt, kefir, ayran ve cacık bu grupta yer alır. Her gün 2-3 porsiyon bu gruptaki besinlerden tüketilmelidir. Ayrıca bu grubun içerdiği en önemli minerallerden biri olan kalsiyumun vücutta emilebilmesi için D vitamini gereklidir. Her gün güneş ışığına çıkılmalı ve gerekiyorsa D vitamini takviyesi kullanılmalıdır.
Et grubu: Yeterince protein alımı, güçlü ve dayanıklı bir vücut yapısı için esastır. Her sabah bir adet haşlanmış yumurta ve 1-2 dilim peynir tüketilmelidir. Haftada 2 kez balık tüketilmeli, günlük protein ihtiyacını karşılamak için balık tüketilmediği günlerde beyaz et ve kırmızı etten de faydalanılmalıdır. Hayvansal proteinlerin yanında bitkisel protein kaynakları olan kuru fasulye, nohut, mercimek gibi kuru baklagillere de haftada 2 gün mutlaka yer verilmelidir.
Tahıl grubu: Ekmek, makarna, bulgur, pirinç gibi vücut için gerekli enerjiyi sağlayan temel grup olan tahıllar, gün içinde ve genel anlamda zinde bir vücut için oldukça önemlidir. Burada dikkat edilmesi gereken bu enerji sağlayıcıların beyaz un dışında tam buğday, çavdar unu gibi bir kaynaktan sağlanıyor olmasıdır. Tam tahıllı ürünler gerekli enerjiyi sağlarken içerdikleri yüksek lif ve vitaminler ile bağışıklık sisteminin düzgün çalışmasına katkıda bulunurlar.
Yağ grubu: Güçlü bir bağışıklık sistemi için E vitamininden zengin bitkisel yağlar, miktarı aşırıya kaçmadan tüketilmeli, haftada 2-3 kez birer küçük avuç kuruyemiş tüketmek alışkanlık hâline getirilmelidir.
Sıvı tüketimi: Her birey, vücut ağırlığına göre (bir günde, kilogram başına 35 ml) sıvı tüketmelidir.
Sonuç olarak güçlü bir bağışıklık sistemi için mucizevi bir besin yoktur. Esas olan, yeterli ve dengeli beslenmeyi alışkanlık hâline getirip sağlıklı yaşam kurallarına olabildiğince uymaktır.
Büşra Akyol
Diyetisyen
FANİ DUNYA RADYO FORUM
