Sevgili oğlum! Allah’a Şirk Koşma
Başlığımız, Lokman suresinin 13. ayet-i celilesinde ifadesini bulan bir babanın evladına yaptığı öğüdün ilk cümlesidir.
Ki bu ilahi mesajda “.. İslâm’ın en başta şirki ortadan kaldırmayı hedeflemesi de Allah’a ortak koşmanın, bütün kötülüklerin başında geldiği ve diğer birçok kötülüğün temel sebebi olduğu anlayışına dayanır.” (Mevdudi, a.g.e. c.4, s.328)
“O’na şirk koşmak kesinlikle çok büyük bir zulümdür” diye nitelendirilen şirk; tevhid inancının zıddıdır. Bunun ne derece öncelikli ve kesin bir olgu olduğunun anlaşılması için Bakara suresinin 163. ayet- i kerimesine yönelmemiz gerekmektedir:
“İlahınız tek bir ilahtır, O’ndan başka ilah yoktur. O, Rahman ve Rahim’dir.” (Bakara. 163)
Verilen mesajın ne anlama geldiği ve neleri ihtiva hususunda şehid Seyyid Kutub merhumun şu satırları çok manidar ve o kadar da önemlidir:
Kur’an-ı Kerim, yüce Allah’ın birliği ilkesinden söz etmeye sık sık başvurur. Çünkü bu ilke, düşünceyi rayına oturtucu kaçınılmaz bir düzeltme uyarıcısı, bu düşünceye dayanaklık eden temel kaidedir. Arkadan gelecek olan ve söz konusu doğru düşünceden kaynaklanmış olan ahlâkî ve sosyal kurallar da bu ilkenin oluşturacağı tabana oturacaklardır. Varlık bütününün ilâhının tek olduğu düşüncesinde yani.
Temel gerçek!
Tekrarlayalım:
“İlâhınız tek ilahtır.” “O’ndan başka ilâh yoktur.” “O Rahman ve Rahimdir.”
Kur’an-ı Kerim’in değişik pekiştirme üslupları ile son derece ağırlık vererek vurguladığı Allah’ın birliği ilkesinden, insanların kulluk ve ibadet sunacakları mabud birliği, insanların ahlâk ve davranış kurallarını dayandıracakları merci birliği, insanların hukuk sistemlerinin ve kanunlarının özlerini dayandıracakları kaynak birliği ve insanların her alandaki yaşama biçimlerini yönlendirecek sosyal düzen birliği doğar. (Seyyid Kutub, Fi zilal-il Kur’an, 1.cilt; sayfa, 205)
Evet insan hayatının her boyutunda Allah’ı tek ilah (kayıtsız şartsız itaat edilecek tek varlık) bilmek, tevhid inancının olmazsa olmaz ilkesidir. Buna ters düşen her inanç, her düşünce, her ilke ve her değer yargısının kabulü de bunun zıddı olan şirk bataklığıdır.
Mevdudi merhum insanı bu bataklığa sürükleyen hususları şöyle özetler:
Kişiyi şirke düşüren hususları şu dört ana başlıkta özetlemek mümkün.
İnsan şu dört durumda yüce Mevla’ya şirk koşmuş olur:
1) İlâh olarak Allah’tan başka bir varlığı da ilâh kabul ederse; Zatında Allah’a ortak tanıyan tüm inanç şekillerinde olduğu gibi. Hristiyanların üçlemesi, müşrik Arapların, meleklerin Allah’ın kızları olduğuna inanmaları ve kendi tanrı, tanrıça ve yönetici ailenin üyelerine ilâhlık vermeleri gibi..
2) Her bakımdan ve tüm kapsam ve kuşatıcılığıyla yalnızca Allah’a ait olan sıfatları bir başkasına da verirse;
Allah’tan başka bir kimsenin bütünüyle ve tüm kuşatıcılığıyla Allah’a ait sıfatlardan birine veya birkaçına, ya da tamamına sahip olduğuna inanan herkes şirke düşmüş olur.
Sözgelimi, herhangi bir kişi şu veya bu kimsenin ‘gayb’ dahil her şeyi bildiğine veya her şeyi duyduğuna, ya da her kusur ve zayıflıktan uzak bulunup, Allah gibi yanılmaz olduğuna inanırsa, bu kişi, Allah’a şirk koşmuş olur.
3)Güç ve kudretinde Allah’a bir ortak daha tanırsa;
Allah’tan başka bir kimsenin, yalnızca Allah’a ait güçlerden birine veya tamamına sahip olduğuna inanmak da şirktir.
Sözgelimi,
-Allah’ın yanısıra bir başkasının daha tabiat üstü bir yolla yarar veya zarar verebileceğine,
- ihtiyaçları giderip yardım edebileceğine,
-koruyup gözetebileceğine, çağrıları duyup kaderi tayin edebileceğine veya engelleyebileceğine ve
-insan hayatı için kanun koyabileceğine inanan müşriktir. Bütün bunlar ilâhlığın nitelikleri olduğundan böylesi inançlar şirktir.
4)Allah’a ait haklar konusunda O’na başka ortaklar kabul ederse; sadece Allah’a ait olan bu haklardan her hangi birini veya tamamını bir başkasına vermek de şirktir. Sadece Allah’a mahsus olan bu hakları on bir maddede özetleyebiliriz:
1-Tapınılma Hakkı: Ancak O’nun huzurunda insanın elleri bağlı ayakta durması, eğilip secdeye varması söz konusu olabilir.
2-Adakta Bulunulma Hakkı: Adına adakta ve sunularda bulunulacak sadece Allah’tır.
3-Kurban Sunulma Hakkı: Yalnız O’nun yüceliği karşısında şükür ifadesi olarak kurban kesilebilir.
4-Dua Edilme Hakkı: Sıkıntı ve güçlüklerin giderilmesi için el açıp yalvarılma hakkına sahip olan da yalnızca Allah’tır.
5-Sınırsız Güvenilme Hakkı: İbadet edilmeye, yüceltilmeye ve bağlanılmaya lâyık olan yalnızca Allah’tır,
6-Kayıtsız Şartsız Sevilme Hakkı: Her şeyden daha fazla sevilme hakkı da yine yalnızca Allah’a aittir. Gerektiğinde tüm diğer sevgiler O’nun sevgisine feda edilmelidir.
7-Korkulma Hakkı: Yalnızca O’ndan korkulmalı, açık ve gizli O’na karşı gelmekten kaçınılmalıdır.
8-Kayıtsız Şartsız İtaat Edilme Hakkı: Şartsız ve sınırsız olarak itaat yalnızca Allah’adır. Başkalarına itaat ise ancak Allah’ın belirlediği sınırlar ve ölçüler içinde söz konusu olabilir.
9-Hidayet Etme (Yol, Yordam ve Yön Belirleme) Hakkı: Doğruyu yanlıştan ayırmanın tek ölçüsü olarak yalnızca O’nun hidayeti kabul edilmelidir. (Bk. Mevdudi, Tefhimu’l Kur’an, c.1,s. 611,612.)
10-Hüküm Koyma Hakkı: Neyin haram, neyin helal; neyin pis, neyin temiz olduğunu belirleme hakkı da yalnızca Allah’a mahsustur.
11-Hak ve Yetkileri Belirleme Hakkı: Kullarının hak ve görevlerini belirleme, onlara belli sorumluluklar koyma yetkisi de sadece O’na aittir. ( Bk. Mevdudi, Tefhimu’l Kur’an, c.1,s.135)
Eğer bu haklardan sadece biri bile Allah’tan başkasına tanınacak olursa, o tanınan varlığa tanrı unvanı verilse de verilmese de, böylesi bir durum onu Allah’a ortak edinmek ve onu tanıyanlar için de Tevhid İnancının dışında kalmak olur.
Sözlerimizi ilahi ikazla noktalayalım:
“Sevgili oğlum! Allah’a şirk koşma! O’na şirk koşmak kesinlikle çok büyük bir zulümdür” (Lokman, 13)
Süleyman Önsay.
FANİ DUNYA RADYO FORUM
