Çocuklarda anneden ayrılamama
Ayşe 5 yaşındaydı. Anne - baba kızlarının hem annesinden ayrılamaması, hem de çok ilgi isteyen davranışlarından dolayı endişeliydi. Ayşe’nin ebeveynleri onu dikkat süresi çok kısa olan bir çocuk olarak tanımladılar; “Hiçbir şey ile iki dakikadan fazla ilgilenemiyor Çok çabuk sinirleniyor. Onu yatağa yatırmak çok zor oluyor. Bizim yatağımızda yatmak için ısrar ediyor. Bir şey yaparken onu durdurmaya çalıştığımızda çok kızıyor ve vurmaya başlayıp, bizi tırmalıyor. Her şeyi kendi istediği gibi yapmak zorundaydı. Ancak ebeveynleri için en acil olan sorun, bebekliğinden beri ona bakan bakıcısının yanına gittiği zamanlar haricinde, Ayşe’nin annesini gözünün önünden ayırmak istememesiydi.
Ayşe sağlıklı bir ailede, sağlıklı ve planlı bir hamilelik sonucu dünyaya gelmiş. Ayşe çok uyuyan ve oldukça iştahlı bir bebekmiş. Gülümsemeye, konuşmaya erken başlamış. Annesi, Ayşe altı haftalıkken işe dönmüş ve ona sevdikleri bir komşuları bakıyormuş. Ayşe’nin sütten kesilmesi geç ancak tuvalet eğitimi erken olmuş. Ayşe bir buçuk yaşındayken egzama olmuş. Anne bu konuda, “Kaşınıp durmasına ve kaşıntılarının daha da kötüye gitmesine engel olabilmesi için doktorların her dediğini yaptık, ancak hiçbir işe yaramıyordu. O dönem kızımız çok mutsuzdu. İki buçuk yaşına geldiğinde iyileşti” dedi.
Ebeveynler, birbirlerini seven ve oldukça iyi geçinen bir çift. Çocuklarına disiplin uygulama konusunda anlaşamadıkları bazı noktalar var. Ayşe’nin annesi kızına yanlış davrandığında odasına gönderiyor, babası da kızının ağlamalarına dayanamayarak eşine bu konuda karşı çıkıyor.
Ayşe ile ilgili en çok neyi sevdikleri sorulduğunda, her iki ebeveyn de akıllı ve hızlı öğrenen bir çocuk olmasını sevdiklerini söylüyorlar. Terapiden beklentileri sorulduğunda, her iki ebeveyn de Ayşe’nin kendi yatağında yatmaya alışmasını, annesinden zaman zaman ayrılabilmesini, bakıcısının yanında kalmasındansa anaokuluna gidebilir olmasını istiyorlar.
Deneyimsel oyun terapisi sürecinde Ayşe’nin aşırı hareketli ve aşırı duyarlı durumunun gerektirdiği ve bebekken karşılamakta zorlandığı sakinleşme ve rahatlama ihtiyaçlarının giderilmesi sağlanacaktı. Ayşe’nin kendini güvende hissetmesini sağlayacak deneyimler yaşamaya ihtiyacı vardı. Ayşe’nin annesinden ayrılamaması, büyümekten korkması anlamına gelmiyordu. Bunu daha çok, annesinin onun ihtiyaçlarını karşılayabileceğinden emin olamamasının göstergesi olarak yorumlanabilirdi. Ayşe ile yaklaşık 10 seans süren oyun terapisi uygulandı. Terapilerin sonun da Ayşe kendi yatağında yatabildi ve kendine güven ve güç kazandı.
Değerli okuyucular, ayrılık korkusu sanıldığının aksine sadece çalışan annelerin çocuklarında görülmez. Uygun bir dille anlatıldığında çocuklar annelerinin işe gitmeleri gerektiğini ve akşam eve geri döneceklerini anlar ve kabullenir. Yaşamın ilk yılı bebeğin anneye her yönüyle bağımlı olduğu bir dönemdir. Çocuk yürümeye ve koşmaya başladığında ise kendi başına hareket etme, bağımsız olma isteği içinde olmasına rağmen anneyi etrafında görmekten, onun yanında olmaktan hoşlanır. Sosyalleşme becerisinin kazanıldığı 3 yaşa kadar çocuklar bir taraftan anneden ayrışmaya çalışırken bir taraftan da bağımlılığı devam ettirirler. 3 yaşa kadar görülen bu bağımlı ilişkinin bu yaştan sonra azalması, ilişki boyutunun bağımlılıktan bağlılığa dönüşmesi beklenir. Ayrışma sürecinin beklenen zamanda gerçekleşmemesi, bağımlılığın devam etmesi durumunun anne baba tutumlarından kaynaklandığı söylenebilir. Bağımlılık geliştiren çocukların annelerinin aşırı koruyucu, babalarının ise daha uzak davrandıkları ya da her iki ebeveynin de aşırı korumacı tutum sergiledikleri bilinmektedir. 2 yaşından itibaren çocuklar bazı işleri kendi başlarına yapmak isterler ve bu konuda ısrarcı davranırlar. Yaşına uygun olarak çocuğun bazı işleri kendi başına yapması için fırsat tanımak ve çocuğu desteklemek gerekir. 3-4 yaş çocukları kendi başlarına ya da az destekle yemek yemek, giyinmek, oyuncaklarını toplamak, tuvalet ihtiyacını uygun şekilde gidermek gibi işleri yapabilirler. Bu becerilere sahip olan bir çocuğa işini kendi başına yapması konusunda izin vermemek, onun yerine her şeyi yapmak çocuğun anneye olan bağımlılığını artırdığı gibi özgüvenini de olumsuz yönde etkiler. Bağımlı çocuk annesinin eteğinden ayrılmaz, annenin tuvalete gitmesine bile dayanamaz, kısa süreli de olsa yalnız kalamaz, güvensiz ve ürkek davranır, yaşıtlarıyla ilişki kurmakta zorlanır, sürekli ağlayan, mızıldanan bir çocuk haline gelir.
Çocuklarınızı kendine yetebilen, mutlu, huzurlu bir birey olarak yetiştirebilmeniz duasıyla Allah’a emanet olunuz.
KIVANÇ TIĞLI BULUT DANIŞMAN.
PSİKOTERAPİST.
FANİ DUNYA RADYO FORUM
